• اصول ایمنی بی‌خطر در کارگاه: یادگیری شناسایی و مدیریت خطرات رایج لحیم‌کاری، از جمله تهویه مناسب، محافظت از چشم‌ها با عینک ایمنی، و نحوه کار با مواد شیمیایی و دمای بالا برای تضمین سلامت شخصی و ایمنی محیط کار.
• شناخت عمیق ابزار و تجهیزات لحیم‌کاری: آشنایی با انواع هویه‌ها (قلمی، گانی، استیشن‌های لحیم‌کاری دیجیتال)، نوک‌های مختلف هویه برای کاربردهای گوناگون، سیم‌های لحیم با آلیاژهای متفاوت (سرب‌دار، بدون سرب، قطرها و فلاکس‌های درونی)، انواع فلاکس‌ها (رزینی، مایع، ژل) و کاربردهای آن‌ها، و همچنین ابزارهای ضروری جانبی مانند پمپ‌های قلع‌کش، فتیله‌های قلع‌کش، ابزارهای نگه‌دارنده و ذره‌بین‌ها.
• انتخاب هوشمندانه مواد مصرفی: درک تفاوت‌ها و کاربردهای سیم لحیم‌های مختلف، انتخاب فلاکس مناسب برای لحیم‌کاری بردهای جدید یا تعمیرات، و استفاده از مواد تمیزکننده صحیح برای دستیابی به اتصالات باکیفیت و دوام بالا.
• تسلط بر تکنیک‌های پایه لحیم‌کاری Through-Hole (TH): آموزش گام به گام چگونگی آماده‌سازی پایه‌های قطعات، اعمال حرارت صحیح به پد و پایه به صورت همزمان، و تغذیه لحیم به نقطه اتصال برای ایجاد یک اتصال مخروطی شکل و براق که نشان‌دهنده یک لحیم‌کاری عالی است. همچنین، یاد می‌گیرید چگونه از ایجاد جوش سرد یا پل‌های لحیم جلوگیری کنید.
• ورود به دنیای لحیم‌کاری قطعات Surface-Mount Devices (SMD): فراگیری روش‌های خاص لحیم‌کاری قطعات بسیار کوچک SMD که در اکثر دستگاه‌های الکترونیکی مدرن یافت می‌شوند. این شامل استفاده از نوک‌های ظریف هویه و موچین‌های دقیق برای لحیم‌کاری مقاومت‌ها، خازن‌ها، دیودها، و حتی مدارهای مجتمع (IC) با تعداد پین‌های بالا.
• مهارت در جدا کردن لحیم (Desoldering) و بازسازی: آموزش تکنیک‌های موثر برای برداشتن قطعات معیوب یا جایگزینی آن‌ها بدون آسیب رساندن به برد مدار چاپی. استفاده صحیح از پمپ‌های قلع‌کش و فتیله‌های قلع‌کش برای قطعات TH و تکنیک‌های پیشرفته با هوای گرم (Hot Air Rework Station) برای قطعات SMD.
• عیب‌یابی پیشرفته و رفع مشکلات رایج: شناسایی و اصلاح انواع مشکلات لحیم‌کاری مانند لحیم‌کاری‌های سرد، پل‌های لحیم‌کاری، اتصال کوتاه، و آسیب‌های ناشی از حرارت بیش از حد. یاد می‌گیرید چگونه با بازرسی بصری دقیق، عیوب را کشف و برطرف کنید.
• اصول نگهداری و تمیزکاری حرفه‌ای: نکاتی برای تمیز نگه داشتن بردها پس از لحیم‌کاری برای جلوگیری از خوردگی و اتصال کوتاه، و همچنین روش‌های نگهداری صحیح از ابزارهای لحیم‌کاری برای افزایش طول عمر و کارایی آن‌ها.
• آماده‌سازی سطوح برای بهترین اتصال: یادگیری چگونگی تمیز کردن و آماده‌سازی پدها و پایه‌های قطعات برای اطمینان از چسبندگی بهینه لحیم و ایجاد اتصالات قوی و قابل اعتماد.

• افزایش مهارت‌های عملی بی‌نظیر: این دوره بر تمرینات عملی فشرده و واقعی تمرکز دارد، که به شما امکان می‌دهد مهارت‌های لحیم‌کاری خود را در کوتاه‌ترین زمان به سطح حرفه‌ای برسانید.
• صرفه‌جویی در هزینه و زمان طولانی‌مدت: با توانایی تعمیر، اصلاح و مونتاژ قطعات و دستگاه‌های الکترونیکی، نیاز به پرداخت هزینه به متخصصین یا خرید تجهیزات جدید به شدت کاهش می‌یابد.
• افزایش فرصت‌های شغلی و پیشرفت حرفه‌ای: تسلط بر لحیم‌کاری یک مهارت بسیار ارزشمند و پرتقاضا در صنایع تولید الکترونیک، تعمیرات سخت‌افزاری، تحقیق و توسعه، و حتی پروژه‌های تخصصی مهندسی است.
• اعتماد به نفس کامل در پروژه‌های الکترونیکی: با اطمینان از کیفیت اتصالات خود و درک عمیق از فرآیند لحیم‌کاری، می‌توانید با اعتماد به نفس بیشتری به سراغ پروژه‌های پیچیده‌تر و چالش‌برانگیزتر بروید.
• درک عمیق‌تر از عملکرد مدارها: لحیم‌کاری به شما دیدگاه عملی‌تری از نحوه کار مدارها، ارتباط فیزیکی بین قطعات، و چگونگی جریان سیگنال‌ها در یک برد می‌دهد.
• ایمنی و کارایی بالا در محیط کار: با آموزش نکات ایمنی استاندارد و تکنیک‌های صحیح، کارایی شما در حین انجام پروژه‌ها افزایش یافته و خطرات احتمالی مربوط به لحیم‌کاری به حداقل ممکن می‌رسد.

این دوره برای افراد در سطوح مختلف، از مبتدیان مطلق تا کسانی که می‌خواهند مهارت‌های خود را بهبود بخشند، طراحی شده است. هیچ پیش‌نیاز قبلی در زمینه لحیم‌کاری یا الکترونیک به صورت رسمی مورد نیاز نیست. با این حال، موارد زیر به شما در کسب بهترین نتیجه از این دوره کمک خواهد کرد:

• علاقه به الکترونیک و یادگیری: داشتن علاقه اولیه به دنیای الکترونیک، نحوه کار دستگاه‌های برقی، و تمایل به یادگیری مهارت‌های عملی می‌تواند انگیزه شما را برای پیشرفت دوچندان کند.
• دسترسی به ابزارهای پایه لحیم‌کاری: برای انجام تمرینات عملی و کسب تجربه دست اول، داشتن یک هویه، مقداری سیم لحیم، و چند قطعه و برد آزمایشی ساده توصیه می‌شود. جزئیات دقیق ابزار و مواد مورد نیاز در طول دوره به طور کامل توضیح داده خواهد شد.
• صبر و دقت: لحیم‌کاری یک مهارت دستی است که نیازمند توجه به جزئیات، صبر و دقت در انجام مراحل است. این ویژگی‌ها به شما کمک می‌کنند تا اتصالات تمیز و پایداری ایجاد کنید.
• فضای کاری مناسب: یک فضای کاری تمیز، مرتب و دارای تهویه مناسب برای انجام تمرینات عملی لحیم‌کاری ضروری است تا بتوانید با ایمنی و تمرکز کامل کار کنید.

بخش 1: مبانی و ایمنی لحیم‌کاری

• **مقدمه‌ای بر لحیم‌کاری:** چرا لحیم‌کاری یک مهارت بنیادین در الکترونیک است؟ بررسی کاربردهای آن از مونتاژ مدارهای ساده تا تعمیرات پیچیده.
• **اهمیت ایمنی:** درک کامل خطرات ناشی از سرب، دود فلاکس، و دمای بالای هویه. آموزش استفاده از تهویه مناسب (هودهای مکنده)، محافظت از چشم‌ها با عینک ایمنی، و رعایت نکات بهداشتی فردی.
• **آشنایی با ابزارهای ضروری:** معرفی انواع هویه‌های موجود در بازار (قلمی، گانی، ایستگاه‌های کنترل دما)، ویژگی‌ها و مزایای هر یک. بررسی دقیق نوک‌های هویه (مخروطی، اسکنه، کاتر، و…).
• **سیم لحیم و فلاکس:** شناخت ترکیبات مختلف سیم لحیم (Sn/Pb, Sn/Ag/Cu و…)، مزایا و معایب هر کدام. معرفی انواع فلاکس‌ها (بدون پاک‌کننده، رزینی، حاوی آب) و کاربرد خاص آن‌ها برای بهبود جریان لحیم.
• **ابزارهای کمکی:** معرفی و نحوه استفاده از ابزارهایی مانند پمپ‌های قلع‌کش (دستی و برقی)، فتیله‌های قلع‌کش (Copper Braid)، گیره‌های نگه‌دارنده (Third Hand) و موچین‌ها که کار لحیم‌کاری را آسان‌تر می‌کنند.

بخش 2: آماده‌سازی و تکنیک‌های پایه لحیم‌کاری (Through-Hole)

• **راه‌اندازی ایستگاه کاری:** نکات لازم برای داشتن یک میز کار مرتب، نورپردازی مناسب و تهویه کافی. چگونگی تمیز نگه داشتن نوک هویه و قلع اندود کردن آن برای انتقال حرارت بهینه.
• **آماده‌سازی قطعات و بردها:** نحوه خم کردن و شکل‌دهی پایه‌های قطعات TH برای قرارگیری صحیح روی برد. تکنیک‌های تمیز کردن پدها و پایه‌ها از اکسیداسیون و آلودگی‌ها.
• **لحیم‌کاری صحیح قطعات TH:** آموزش دقیق مراحل اعمال حرارت همزمان به پد و پایه، تغذیه سیم لحیم، و برداشتن هویه به ترتیب صحیح. درک “فلسفه حرارت” و زمان‌بندی صحیح برای جلوگیری از آسیب به قطعات.
• **بررسی کیفیت لحیم‌کاری TH:** شناسایی و رفع عیوب رایج مانند “جوش سرد” (اتصال ضعیف به دلیل عدم حرارت کافی)، “پل‌های لحیم” (اتصال کوتاه ناخواسته بین پدها)، و “لحیم‌کاری خشک”.
• **پروژه عملی پایه:** لحیم‌کاری یک برد ساده با قطعات TH مانند مقاومت‌ها، خازن‌ها و دیودها برای تثبیت مهارت‌ها.

بخش 3: لحیم‌کاری Surface-Mount Devices (SMD)

• **مقدمه‌ای بر SMD:** چرا قطعات SMD جایگزین TH شده‌اند؟ مزایا (کوچکی، تراکم بالا) و چالش‌ها (ظرافت، حساسیت به حرارت).
• **ابزارهای تخصصی SMD:** آشنایی با هویه‌های نوک بسیار ظریف، موچین‌های دقیق برای نگهداری قطعات، و ایستگاه‌های هوای گرم (Hot Air Rework Station) برای لحیم‌کاری و جدا کردن ICهای پیچیده.
• **تکنیک‌های لحیم‌کاری با هویه برای SMD:**
  • **لحیم‌کاری پسیوها (مقاومت‌ها و خازن‌های 0805, 0603, 0402):** روش “تین-فیکس-سولدر” (Tin-Fix-Solder) برای اتصالات سریع و دقیق.
  • **لحیم‌کاری ICهای کوچک (SOIC, SOT):** استفاده از تکنیک‌های کشیدن لحیم (Drag Soldering) و روش‌های نقطه به نقطه.
• **لحیم‌کاری با هوای گرم:** آموزش تنظیمات دما و جریان هوا برای لحیم‌کاری قطعات حساس و بزرگتر مانند QFP, QFN و BGA (معرفی کلی). نکات ایمنی مهم هنگام کار با هوای گرم.
• **پروژه عملی SMD:** تمرین لحیم‌کاری انواع قطعات SMD بر روی بردهای نمونه برای کسب تجربه عملی.

بخش 4: جدا کردن لحیم (Desoldering) و بازسازی

• **مقدمه‌ای بر Desoldering:** اهمیت توانایی جدا کردن لحیم بدون آسیب. سناریوهای رایج برای جدا کردن قطعات (تعویض، اصلاح اشتباه).
• **تکنیک‌های Desoldering برای TH:**
  • **استفاده از پمپ قلع‌کش:** روش صحیح گرم کردن اتصال و مکش لحیم.
  • **استفاده از فتیله قلع‌کش:** جذب لحیم مذاب توسط فتیله و مزایای آن.
• **Desoldering قطعات SMD:**
  • **با هویه:** جدا کردن قطعات پسیو و ICهای کوچک با تکنیک‌های حرارت‌دهی و برداشتن.
  • **با هوای گرم:** روش ایمن و موثر برای جدا کردن ICهای چند پایه و پکیج‌های پیچیده.
• **بازسازی پدها و مسیرهای آسیب‌دیده:** تکنیک‌های ترمیم پدهای کنده شده و تعمیر مسیرهای مسی پاره شده روی برد.

بخش 5: عیب‌یابی، بازرسی و نگهداری

• **شناسایی عیوب رایج لحیم‌کاری:** چگونه با بازرسی بصری جوش‌های سرد، پل‌های لحیم، حباب‌های هوا و آسیب‌های حرارتی را تشخیص دهیم.
• **روش‌های اصلاح عیوب:** تکنیک‌های رفع عیوب رایج لحیم‌کاری بدون نیاز به جدا کردن کامل قطعه.
• **نکات افزایش کیفیت:** راهنمایی‌هایی برای دستیابی به اتصالات لحیم‌کاری با دوام و از نظر الکتریکی پایدار.
• **تمیزکاری نهایی:** اهمیت تمیز کردن باقی‌مانده‌های فلاکس پس از لحیم‌کاری برای جلوگیری از خوردگی و نشتی جریان.
• **نگهداری و کالیبراسیون ابزار:** چگونه از هویه، نوک‌ها و سایر ابزارها به درستی نگهداری کنیم تا عمر مفید آن‌ها افزایش یابد و عملکردشان پایدار بماند.

بخش 6: پروژه‌های عملی پیشرفته و نکات تکمیلی

• **پروژه مونتاژ کامل:** از طراحی اولیه تا مونتاژ نهایی یک مدار پیچیده‌تر، با تاکید بر بهینه‌سازی فرآیند لحیم‌کاری.
• **لحیم‌کاری قطعات خاص:** بررسی لحیم‌کاری کانکتورها، شیلدها و سایر قطعاتی که نیاز به تکنیک‌های خاص دارند.
• **تکنیک‌های حرفه‌ای:** نکات و ترفندهایی که توسط متخصصان لحیم‌کاری استفاده می‌شوند برای سرعت، دقت و کیفیت بیشتر.
• **منابع یادگیری مستمر:** معرفی منابع معتبر (استانداردهای IPC، فروم‌ها، کتاب‌ها) برای ادامه یادگیری و به‌روز ماندن در حوزه لحیم‌کاری.