تست واحد فراتر از یک ابزار برای یافتن باگ است؛ این یک فرهنگ توسعه است که به شما کمک می‌کند کدی با کیفیت بالاتر و پایدارتر تولید کنید. در محیط جاوا اسکریپت که اغلب شامل کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌های متعددی است، اطمینان از عملکرد مستقل هر قطعه کد بسیار مهم است. مزایای اصلی به‌کارگیری تست واحد عبارتند از:

• شناسایی زودهنگام باگ‌ها: باگ‌ها در مراحل اولیه توسعه، زمانی که رفع آن‌ها کم‌هزینه‌ترین حالت را دارد، شناسایی می‌شوند.
• افزایش اعتماد به نفس در بازسازی کد (Refactoring): با وجود تست‌های قوی، می‌توانید با خیال راحت کد خود را بهبود ببخشید و تغییر دهید، بدون ترس از اینکه عملکرد موجود را بشکنید.
• بهبود طراحی کد: نوشتن تست‌های واحد باعث می‌شود کدی ماژولارتر، قابل فهم‌تر و با وابستگی‌های کمتر تولید کنید.
• مستندسازی خودکار: تست‌ها به عنوان نوعی مستندات زنده عمل می‌کنند که نشان می‌دهند هر بخش از کد چه کاری انجام می‌دهد و چگونه باید از آن استفاده کرد.
• تسریع چرخه توسعه: در بلندمدت، تست‌های واحد با کاهش زمان لازم برای دیباگ و افزایش کیفیت کلی نرم‌افزار، به تسریع فرآیند توسعه کمک می‌کنند.

با اتمام این دوره، شما به یک متخصص در زمینه تست واحد جاوا اسکریپت تبدیل خواهید شد و مهارت‌های کلیدی زیر را به دست خواهید آورد:

• تسلط کامل بر Jest: قوی‌ترین و محبوب‌ترین فریم‌ورک تست جاوا اسکریپت، از نصب و پیکربندی تا استفاده از ویژگی‌های پیشرفته آن.
• نوشتن تست‌های واحد موثر و کارآمد برای انواع توابع و ماژول‌های جاوا اسکریپت.
• استفاده از Mocking و Spying برای ایزوله‌سازی تست‌ها و تست کدی که وابستگی‌های خارجی دارد (مانند درخواست‌های API، دسترسی به دیتابیس).
• مدیریت و تست کد ناهمگام (Asynchronous Code) با استفاده از Promiseها و async/await.
• سازماندهی تست‌ها به صورت ساختارمند و نگهداری آسان برای پروژه‌های بزرگ.
• درک و تفسیر پوشش کد (Code Coverage) و استفاده از آن برای بهبود کیفیت تست‌ها.
• اجرای تست‌ها به صورت خودکار و ادغام آن‌ها در گردش کار توسعه (مانند Hooks).
• استفاده از تکنیک‌های دیباگ تست برای رفع سریع مشکلات.
• شناخت بهترین رویه‌ها و الگوها در نوشتن تست‌های قابل اطمینان و مقیاس‌پذیر.

این دوره برای طیف وسیعی از توسعه‌دهندگان جاوا اسکریپت طراحی شده است. اگر در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرید، این دوره برای شما بسیار مفید خواهد بود:

• توسعه‌دهندگان جاوا اسکریپت مبتدی تا متوسط که می‌خواهند تست واحد را به مهارت‌های خود اضافه کنند.
• مهندسان نرم‌افزار که به دنبال ارتقای کیفیت کد و کاهش باگ‌ها در پروژه‌های خود هستند.
• توسعه‌دهندگان فرانت‌اند (React, Angular, Vue) و بک‌اند (Node.js) که نیاز به تست کدهای سمت کلاینت و سرور خود دارند.
• هر کسی که می‌خواهد اعتماد به نفس بیشتری در تغییر و بازسازی کد خود داشته باشد.

پیش‌نیازها:

برای بهره‌مندی حداکثری از محتوای این دوره، داشتن دانش پایه و خوبی از جاوا اسکریپت مدرن (ES6+) ضروری است. آشنایی با مفاهیمی مانند توابع، اشیاء، آرایه‌ها، Promiseها و async/await کمک شایانی به درک سریع‌تر مطالب خواهد کرد. نیازی به تجربه قبلی در زمینه تست‌نویسی ندارید؛ ماش حمدانی همه چیز را از صفر آموزش می‌دهد.

این بخش با معرفی جامع تست واحد آغاز می‌شود. شما با تعریف دقیق تست واحد، اهمیت آن در چرخه توسعه نرم‌افزار و تفاوت آن با سایر انواع تست‌ها (مانند تست ادغام و تست سیستمی) آشنا می‌شوید. در این قسمت به اهمیت هرم تست و جایگاه تست واحد در آن پرداخته خواهد شد.

Jest به دلیل سرعت، سادگی و قابلیت‌های قدرتمند خود، به محبوب‌ترین فریم‌ورک تست در اکوسیستم جاوا اسکریپت تبدیل شده است. در این بخش، شما نحوه نصب و پیکربندی Jest را در پروژه‌های جاوا اسکریپت خود یاد می‌گیرید. همچنین با دستورات پایه Jest و نحوه اجرای تست‌ها آشنا می‌شوید.

هسته اصلی تست‌نویسی در این بخش پوشش داده می‌شود. شما یاد می‌گیرید چگونه با استفاده از توابع describe و test (یا it) ساختار تست‌های خود را ایجاد کنید و با expect و انواع مختلف Jest Matchers (مانند toBe, toEqual, toBeTruthy, toThrow و بسیاری دیگر) نتایج مورد انتظار خود را اعتبارسنجی کنید. مثال‌های عملی متعددی برای تست توابع ساده و منطق‌های مختلف ارائه خواهد شد.

مثال عملی: فرض کنید تابعی برای جمع دو عدد دارید. می‌آموزید چگونه با استفاده از Jest بنویسید:

    describe('sum function', () => {
        test('should add two numbers correctly', () => {
            expect(sum(1, 2)).toBe(3);
        });

        test('should handle negative numbers', () => {
            expect(sum(-1, 1)).toBe(0);
        });
    });
    

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تست واحد، ایزوله‌سازی است. اغلب توابع شما به توابع یا ماژول‌های دیگر وابستگی دارند (مانند درخواست‌های HTTP، دسترسی به دیتابیس یا سرویس‌های خارجی). در این بخش، یاد می‌گیرید چگونه با استفاده از jest.fn() برای Mock کردن توابع و jest.spyOn() برای نظارت بر فراخوانی توابع، این وابستگی‌ها را مدیریت کنید تا تست‌های شما فقط بر روی واحد مورد نظر تمرکز داشته باشند.

مثال عملی: تست تابعی که برای دریافت اطلاعات کاربر به یک API خارجی متکی است. شما API را Mock می‌کنید تا از وابستگی به شبکه جلوگیری شود و تنها منطق داخلی تابع خودتان تست شود.

    // user-service.js
    import axios from 'axios';

    export const fetchUser = async (id) => {
        const response = await axios.get(`https://api.example.com/users/${id}`);
        return response.data;
    };

    // user-service.test.js
    import { fetchUser } from './user-service';
    import axios from 'axios';

    jest.mock('axios'); // Mock the entire axios module

    describe('fetchUser', () => {
        test('should fetch user data successfully', async () => {
            axios.get.mockResolvedValue({ data: { id: 1, name: 'Test User' } });

            const user = await fetchUser(1);
            expect(user).toEqual({ id: 1, name: 'Test User' });
            expect(axios.get).toHaveBeenCalledWith('https://api.example.com/users/1');
        });
    });
    

جاوا اسکریپت به شدت متکی بر عملیات ناهمگام است. این بخش به شما می‌آموزد که چگونه با استفاده از Promiseها، async/await و توابع Callbacks، تست‌های موثری برای کد ناهمگام خود بنویسید و از درستی اجرای آن‌ها در شرایط مختلف اطمینان حاصل کنید.

با رشد پروژه‌ها، مدیریت تست‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. در این بخش، شما با بهترین رویه‌ها برای سازماندهی فایل‌های تست، استفاده از beforeAll، afterAll، beforeEach و afterEach برای تنظیم و پاکسازی محیط تست آشنا می‌شوید. این مفاهیم به شما کمک می‌کنند تا تست‌های قابل نگهداری، خوانا و کارآمد بنویسید.

پوشش کد معیاری حیاتی برای سنجش میزان پوشش‌دهی کدهای پروژه شما توسط تست‌ها است. در این بخش، نحوه استفاده از ابزارهای گزارش‌گیری پوشش کد در Jest، تفسیر نتایج و اهمیت تعیین اهداف پوشش کد برای پروژه‌های واقعی آموزش داده می‌شود. این دانش به شما کمک می‌کند نقاط ضعف در تست‌های خود را شناسایی کرده و آن‌ها را تقویت کنید.

این بخش شما را با سناریوهای پیچیده‌تر و تکنیک‌های پیشرفته‌تر در تست واحد آشنا می‌کند. شامل تست خطاها، تست حالات خاص (edge cases) و نکاتی برای ادغام تست‌ها در خطوط لوله CI/CD (ادغام مداوم/استقرار مداوم) برای خودکارسازی فرآیند تست و استقرار. این مباحث به شما دیدگاهی جامع‌تر از نحوه استفاده از تست واحد در محیط‌های حرفه‌ای می‌دهد.