در دنیای پرشتاب و رقابتی توسعه نرم‌افزار، DevOps به عنوان یک پارادایم کلیدی برای تسریع تحویل نرم‌افزار، افزایش کیفیت و بهبود همکاری بین تیم‌ها شناخته می‌شود. این رویکرد فراتر از مجموعه‌ای از ابزارها و فرآیندهاست؛ DevOps یک فرهنگ است که اصول اتوماسیون، پایش، بازخورد مستمر و اشتراک‌گذاری دانش را در تمامی مراحل چرخه عمر توسعه و عملیات نرم‌افزار (SDLC) ترویج می‌کند. هدف اصلی آن، شکستن سیلوهای موجود بین تیم‌های توسعه و عملیات، و ایجاد یک جریان کاری یکپارچه و بهینه است که در نهایت منجر به ارائه سریع‌تر و قابل اعتمادتر محصولات به بازار می‌شود.

دوره “Udemy – DevOps Training: A Comprehensive 5-day Intensive Program 2024-1” یک برنامه آموزشی فشرده و کاربردی است که به طور خاص برای متخصصان فناوری اطلاعات، توسعه‌دهندگان، مهندسان عملیات، مدیران پروژه و هر فردی که به دنبال ارتقاء مهارت‌های خود در اکوسیستم مدرن نرم‌افزاری است، طراحی شده است. این دوره پنج روزه، شما را با مهم‌ترین مفاهیم، ابزارها و بهترین شیوه‌های DevOps آشنا می‌سازد و تجربه‌ای عملی و عمیق را برای پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز آن در محیط‌های واقعی فراهم می‌آورد.

این دوره جامع، شرکت‌کنندگان را از مبانی تا سطوح پیشرفته DevOps هدایت می‌کند. پس از اتمام موفقیت‌آمیز این برنامه فشرده، شما مهارت‌های عملی و دانش تئوری لازم را برای موارد زیر کسب خواهید کرد:

• درک عمیق از فرهنگ و اصول اساسی DevOps، شامل CALMS (Culture, Automation, Lean, Measurement, Sharing) و نحوه کاربرد آن‌ها در سازمان‌ها.
• تسلط بر سیستم‌های کنترل نسخه (Version Control Systems)، به ویژه Git، شامل مدیریت شاخه‌ها (branching)، ادغام (merging)، و حل تعارضات (conflict resolution).
• طراحی، پیاده‌سازی و مدیریت خطوط لوله یکپارچه‌سازی و تحویل مداوم (CI/CD Pipelines) با استفاده از ابزارهای قدرتمند و محبوب مانند Jenkins، GitLab CI یا GitHub Actions.
• فراگیری کامل کانتینرسازی (Containerization) با Docker، شامل ساخت ایمیج‌های سفارشی، مدیریت کانتینرها و شبکه‌بندی آن‌ها.
• شناخت و کاربرد ارکستراسیون کانتینرها با Kubernetes برای استقرار، مقیاس‌بندی و مدیریت خودکار برنامه‌های کانتینری در محیط‌های تولید.
• آشنایی با زیرساخت به عنوان کد (Infrastructure as Code – IaC) و استفاده از ابزارهایی مانند Terraform برای اتوماسیون provisioning زیرساخت‌های ابری.
• درک و پیاده‌سازی مدیریت پیکربندی (Configuration Management) با ابزارهایی نظیر Ansible برای خودکارسازی تنظیمات سرورها و برنامه‌ها.
• استفاده از ابزارهای نظارت (Monitoring) مانند Prometheus و Grafana برای پایش عملکرد سیستم‌ها و جمع‌آوری لاگ‌ها (Logging) با ELK Stack (Elasticsearch, Logstash, Kibana) برای تحلیل عمیق‌تر.
• ادغام امنیت (DevSecOps) در هر مرحله از چرخه عمر DevOps برای ساخت نرم‌افزارهای امن‌تر از ابتدا.

این دوره با تاکید بر “یادگیری مبتنی بر پروژه”، به شما کمک می‌کند تا دانش تئوری را بلافاصله به مهارت‌های عملی تبدیل کنید و برای چالش‌های واقعی در محیط کار آماده شوید.

شرکت در دوره فشرده DevOps (2024-1) مزایای قابل توجهی را برای پیشرفت شغلی و حرفه‌ای شما به همراه دارد:

• افزایش فرصت‌های شغلی: مهارت‌های DevOps در حال حاضر از پرتقاضاترین مهارت‌ها در صنعت فناوری هستند و این دوره شما را برای موقعیت‌های شغلی کلیدی آماده می‌کند.
• تجربه عملی و کاربردی: تمرکز بر سناریوهای واقعی و پروژه‌های عملی، به شما این امکان را می‌دهد که ابزارها و مفاهیم را در عمل به کار گیرید، که بسیار ارزشمندتر از صرفاً یادگیری تئوری است.
• بهبود کارایی و بهره‌وری: با یادگیری اصول اتوماسیون و CI/CD، می‌توانید به تیم خود در تحویل سریع‌تر، با کیفیت‌تر و با خطای کمتر نرم‌افزار کمک کنید.
• کاهش هزینه‌ها و افزایش پایداری: اتوماسیون زیرساخت و عملیات، منجر به کاهش خطاهای انسانی، افزایش پایداری سیستم‌ها و در نهایت کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
• بینش جامع اکوسیستم: این دوره یک دیدگاه کلی و یکپارچه از تمامی جنبه‌های DevOps، از توسعه تا استقرار، نظارت و امنیت را ارائه می‌دهد.
• تقویت توانایی حل مسئله: از طریق چالش‌ها و پروژه‌های عملی، توانایی شما در شناسایی و حل مشکلات پیچیده در محیط‌های توزیع‌شده تقویت می‌شود.

این دوره نه تنها یک سرمایه‌گذاری در دانش شماست، بلکه یک گام مهم برای تبدیل شدن به یک متخصص DevOps مورد نیاز در بازار کار امروز است.

این دوره برای طیف وسیعی از شرکت‌کنندگان، از جمله توسعه‌دهندگان، مهندسان سیستم، مدیران شبکه و افراد علاقه‌مند به اتوماسیون و تحویل نرم‌افزار، قابل استفاده است. با این حال، داشتن پیش‌زمینه‌های زیر می‌تواند به شما در بهره‌وری حداکثری و سرعت بخشیدن به روند یادگیری کمک کند:

• آشنایی مقدماتی با سیستم عامل لینوکس: درک دستورات پایه خط فرمان لینوکس (مانند ls, cd, mkdir, cp, mv, cat) و توانایی کار در محیط ترمینال.
• درک اولیه از مفاهیم برنامه‌نویسی: نیازی به تسلط بر یک زبان برنامه‌نویسی خاص نیست، اما آشنایی با منطق برنامه‌نویسی، متغیرها، توابع و ساختارهای کنترلی مفید خواهد بود.
• دانش پایه شبکه: درک مفاهیمی مانند آدرس‌های IP، پورت‌ها، پروتکل‌های HTTP/HTTPS و DNS.
• آشنایی با مفاهیم توسعه نرم‌افزار: درک کلی از چرخه عمر توسعه نرم‌افزار (SDLC) و مفاهیمی مانند کامپایل، تست و استقرار.
• علاقه و انگیزه بالا: رویکرد DevOps یک مسیر یادگیری مداوم است و اشتیاق برای به‌روز ماندن با فناوری‌های جدید حیاتی است.

حتی اگر تمامی این پیش‌نیازها را نداشته باشید، این دوره به گونه‌ای طراحی شده است که مفاهیم اصلی را به صورت گام به گام و از پایه آموزش دهد؛ با این حال، داشتن پیش‌زمینه قوی‌تر به شما کمک می‌کند تا با چالش‌های پیچیده‌تر با اطمینان بیشتری روبرو شوید.

این برنامه آموزشی جامع، در طول 5 روز فشرده، شما را با اجزای حیاتی اکوسیستم DevOps آشنا می‌سازد. هر روز بر روی مجموعه‌ای از مفاهیم و ابزارهای مرتبط تمرکز دارد تا یک دیدگاه یکپارچه و عملی را ارائه دهد:

روز 1: مقدمه‌ای بر DevOps و کنترل نسخه پیشرفته با Git

• مفاهیم بنیادی DevOps: تعریف، تاریخچه، مزایا، فرهنگ و اصول CALMS. مقایسه DevOps با رویکردهای سنتی و Agile.
• آشنایی با معماری‌های مدرن نرم‌افزار مانند میکروسرویس‌ها و ارتباط آن‌ها با DevOps.
• Git از پایه تا پیشرفته: دستورات اساسی، مدیریت شاخه‌ها، ادغام و rebase، حل تعارضات پیچیده.
• کار با مخازن از راه دور در GitHub/GitLab/Bitbucket، Pull Requests/Merge Requests و Code Review.
• مثال عملی: پیاده‌سازی یک گردش کار (workflow) تیمی با Git برای توسعه یک ویژگی جدید، شامل ایجاد شاخه، توسعه موازی و ادغام تغییرات.

روز 2: یکپارچه‌سازی و تحویل مداوم (CI/CD) با ابزارهای پیشرو

• مفاهیم عمیق CI/CD: چرایی، مزایا، اجزا (Build, Test, Deploy).
• Jenkins: نصب، پیکربندی، ایجاد Pipeline‌های اسکریپت‌نویسی شده (Pipeline as Code) با Groovy.
• GitLab CI/GitHub Actions: معرفی، سینتکس فایل‌های YML برای تعریف Pipelineها، تفاوت‌ها و کاربردها.
• پیاده‌سازی تست‌های خودکار (Unit, Integration, End-to-End) در Pipeline.
• مثال عملی: ساخت یک Pipeline کامل برای یک برنامه وب کوچک که شامل مراحل دریافت کد، اجرای تست‌ها، ساخت ایمیج کانتینر و استقرار اولیه باشد.

روز 3: کانتینرسازی با Docker و ارکستراسیون پیشرفته با Kubernetes

• Docker به صورت جامع: معماری Docker، مفاهیم Image، Container، Volume، Network و Dockerfile Best Practices.
• مدیریت چندین کانتینر با Docker Compose برای محیط‌های توسعه و تست.
• Kubernetes: معماری کلاستر، مفاهیم Pods, Deployments, Services, Ingress, Namespaces, ConfigMaps, Secrets.
• استقرار برنامه‌ها در Kubernetes با استفاده از فایل‌های YAML و مدیریت آن‌ها.
• مثال عملی: کانتینرسازی یک برنامه میکروسرویس، استقرار آن بر روی یک کلاستر Minikube یا Kind، و پیکربندی Service Discovery و Load Balancing.

روز 4: زیرساخت به عنوان کد (IaC) و مدیریت پیکربندی خودکار

• مفاهیم و اصول IaC: مزایا، ابزارهای مختلف، idempotency و immutability.
• Terraform: مقدمه‌ای بر HCL (HashiCorp Configuration Language)، provisioning منابع در محیط‌های ابری (مانند AWS EC2، VPC، S3)، مدیریت وضعیت (State Management) و ماژول‌ها.
• Ansible: معرفی، مفاهیم Inventory، Playbooks، Roles، Modules برای اتوماسیون پیکربندی سرورها، نصب نرم‌افزار و مدیریت سرویس‌ها.
• ادغام IaC و Configuration Management در CI/CD Pipeline برای استقرار کاملاً خودکار زیرساخت و برنامه‌ها.
• مثال عملی: نوشتن کد Terraform برای ایجاد یک سرور مجازی در یک پلتفرم ابری و سپس استفاده از Ansible Playbook برای نصب و پیکربندی یک وب‌سرور (Nginx/Apache) بر روی آن.

روز 5: نظارت، لاگ‌گیری، امنیت و عیب‌یابی در DevOps

• نظارت و پایش (Monitoring & Alerting): اهمیت، معیارهای کلیدی (Metrics)، ابزارهای Prometheus و Grafana برای جمع‌آوری و نمایش داده‌های عملکردی.
• مدیریت لاگ‌ها (Logging): اهمیت جمع‌آوری و تحلیل لاگ‌ها، پیاده‌سازی ELK Stack (Elasticsearch, Logstash, Kibana) یا سایر سیستم‌های مدیریت لاگ متمرکز.
• DevSecOps: ادغام امنیت در مراحل توسعه، استقرار و عملیات. اسکن آسیب‌پذیری در CI/CD، مدیریت اسرار (Secrets Management).
• استراتژی‌های عیب‌یابی (Troubleshooting) در محیط‌های توزیع‌شده و پیچیده DevOps.
• مروری بر بهترین شیوه‌ها، الگوهای طراحی و چالش‌های آینده DevOps.
• مثال عملی: راه‌اندازی Prometheus و Grafana برای پایش وضعیت کلاستر Kubernetes و برنامه‌های مستقر شده، و مشاهده و تحلیل لاگ‌های آن‌ها در Kibana.

این دوره فشرده، با رویکرد “یادگیری عمیق و عملی”، شما را قادر می‌سازد تا نه تنها ابزارهای DevOps را بشناسید، بلکه فلسفه و فرهنگ پشت آن را نیز درک کنید. با اتمام این برنامه 5 روزه، شما با اطمینان کامل وارد دنیای DevOps خواهید شد و می‌توانید به عنوان یک مهندس DevOps کارآمد، نقش حیاتی در تسریع تحویل نرم‌افزار و ارتقاء بهره‌وری در سازمان خود ایفا کنید.