این دوره جامع، تمامی جنبه‌های حیاتی مدیریت ذخیره‌سازی در اوبونتو لینوکس را پوشش می‌دهد. هدف اصلی این است که شرکت‌کنندگان پس از پایان دوره، به طور کامل بر تکنیک‌ها و ابزارهای لازم برای مدیریت بهینه فضای دیسک مسلط شوند:

• آشنایی با انواع سیستم‌فایل‌ها: درک تفاوت‌ها و کاربردهای سیستم‌فایل‌های رایج لینوکس مانند Ext4، XFS و JFS. یاد می‌گیرید که چگونه یک سیستم فایل جدید ایجاد کرده و آن را برای نیازهای خاص خود بهینه کنید. به عنوان مثال، نحوه استفاده از دستور mkfs.ext4 /dev/sdb1 برای فرمت کردن یک پارتیشن.

• پارتیشن‌بندی پیشرفته دیسک‌ها: تسلط بر ابزارهای قدرتمند پارتیشن‌بندی مانند fdisk، gdisk (برای GPT) و parted. خواهید آموخت که چگونه یک طرح پارتیشن‌بندی مناسب برای نیازهای سرور یا ایستگاه کاری خود طراحی کنید، از جمله ایجاد پارتیشن‌های اصلی، منطقی و مبادله (swap).

• مدیریت حجم‌های منطقی (LVM): یکی از مهم‌ترین بخش‌های دوره، تمرکز بر Logical Volume Management (LVM) است. یاد خواهید گرفت که چگونه Physical Volumes (PVs)، Volume Groups (VGs) و Logical Volumes (LVs) را ایجاد، گسترش یا کاهش دهید. این بخش شامل مثال‌های عملی برای تغییر اندازه دیسک بدون از دست دادن اطلاعات است، مثلاً با استفاده از دستوراتی مانند lvcreate، lvextend و resize2fs.

• نصب و راه‌اندازی (Mounting) سیستم‌فایل‌ها: نحوه نصب دائمی و موقت سیستم‌فایل‌ها، و مدیریت فایل /etc/fstab برای اطمینان از نصب صحیح دیسک‌ها پس از راه‌اندازی مجدد سیستم. درک گزینه‌های مختلف نصب و تأثیر آن‌ها بر عملکرد و امنیت.

• مانیتورینگ و بهینه‌سازی ذخیره‌سازی: استفاده از ابزارهایی مانند df، du و iostat برای بررسی فضای دیسک، یافتن فایل‌های حجیم و نظارت بر عملکرد ورودی/خروجی دیسک. شناسایی و رفع گلوگاه‌های ذخیره‌سازی برای بهبود عملکرد سیستم.

• مدیریت فضای مبادله (Swap Space): درک اهمیت فضای مبادله، نحوه ایجاد، فعال‌سازی و تنظیم آن برای سیستم‌های مختلف، و اینکه چگونه می‌تواند بر عملکرد سیستم در شرایط کمبود حافظه تأثیر بگذارد.

• استفاده از ابزارهای کمکی و عیب‌یابی: آشنایی با دستورات و ابزارهای کاربردی برای بررسی سلامت دیسک (مانند badblocks)، پشتیبان‌گیری و بازیابی داده‌ها (مانند tar و rsync)، و نحوه عیب‌یابی مشکلات رایج ذخیره‌سازی.

• بهترین شیوه‌ها و امنیت: یادگیری بهترین شیوه‌ها برای مدیریت ذخیره‌سازی ایمن و کارآمد، از جمله مباحث مربوط به مجوزها و دسترسی‌ها، و راه‌اندازی سیستم‌فایل‌ها با گزینه‌های امنیتی مناسب.

شرکت در دوره “مدیریت اوبونتو لینوکس: مدیریت ذخیره‌سازی ۲۰۲۳-۲” مزایای چشمگیری برای توسعه مهارت‌های حرفه‌ای شما خواهد داشت:

• افزایش مهارت‌های عملی: این دوره با رویکردی کاملاً عملی و مبتنی بر سناریوهای واقعی، به شما کمک می‌کند تا نه تنها مفاهیم را درک کنید، بلکه بتوانید آن‌ها را در محیط‌های واقعی پیاده‌سازی کنید.

• توانایی حل مشکلات: با تسلط بر مباحث این دوره، قادر خواهید بود مشکلات مربوط به فضای دیسک، سیستم‌فایل‌ها و LVM را به سرعت شناسایی و برطرف کنید که این یک مهارت بسیار ارزشمند در هر نقش مدیریتی است.

• بهبود عملکرد سیستم: یادگیری نحوه بهینه‌سازی ذخیره‌سازی به شما کمک می‌کند تا عملکرد کلی سرورها و ایستگاه‌های کاری لینوکس را بهبود بخشید و از حداکثر ظرفیت سخت‌افزاری خود استفاده کنید.

• افزایش اعتماد به نفس در مدیریت: با دانش و مهارت‌های کسب شده، با اعتماد به نفس بیشتری می‌توانید پروژه‌های مربوط به زیرساخت‌های لینوکس را بر عهده بگیرید و مسئولیت‌های بیشتری را بپذیرید.

• فرصت‌های شغلی بهتر: مهارت در مدیریت ذخیره‌سازی لینوکس یک تقاضای بالا در بازار کار IT، به ویژه در نقش‌های مدیر سیستم، مهندس DevOps و مهندس ابر دارد. این دوره رزومه شما را تقویت کرده و شما را برای فرصت‌های شغلی بهتر آماده می‌سازد.

• آمادگی برای گواهینامه‌ها: مفاهیم پوشش داده شده در این دوره، پایه و اساس بسیاری از گواهینامه‌های معتبر لینوکس مانند LPIC یا RHCSA را تشکیل می‌دهند و به شما در آمادگی برای این آزمون‌ها کمک می‌کنند.

برای بهره‌مندی حداکثری از این دوره، توصیه می‌شود که پیش‌نیازهای زیر را داشته باشید:

• آشنایی اولیه با لینوکس: داشتن درک اساسی از مفاهیم سیستم‌عامل لینوکس و توانایی کار با خط فرمان لینوکس (Basic Linux Command Line) ضروری است. این شامل دستوراتی مانند ls، cd، mkdir، cp، mv، rm و استفاده از ویرایشگرهای متنی مانند Vim یا Nano است.

• مفاهیم پایه شبکه (اختیاری): اگرچه برای این دوره ضروری نیست، اما داشتن درک اولیه از مفاهیم شبکه و نحوه اتصال سیستم‌ها می‌تواند در درک برخی سناریوهای پیشرفته‌تر کمک‌کننده باشد.

• توانایی نصب و راه‌اندازی ماشین مجازی: برای انجام تمرینات عملی، توصیه می‌شود یک ماشین مجازی (مانند VirtualBox یا VMware Workstation) با نصب اوبونتو داشته باشید تا بتوانید بدون نگرانی از آسیب به سیستم اصلی خود، دستورات را تمرین کنید.

• علاقه به یادگیری: مهم‌ترین پیش‌نیاز، علاقه و پشتکار برای یادگیری مفاهیم جدید و تمرین مداوم است.

این دوره به گونه‌ای طراحی شده است که حتی بدون تجربه قبلی در مدیریت ذخیره‌سازی، می‌توانید با پیگیری مطالب و انجام تمرینات، به یک متخصص در این زمینه تبدیل شوید.

این دوره به صورت ماژولار و گام به گام طراحی شده است تا شما را از مبانی تا سطوح پیشرفته مدیریت ذخیره‌سازی همراهی کند. سرفصل‌های اصلی به شرح زیر هستند:

• مقدمه و مروری بر ذخیره‌سازی در لینوکس:

  • آشنایی با انواع دستگاه‌های ذخیره‌سازی (HDD, SSD).
  • بررسی سلسله مراتب دایرکتوری در لینوکس (FHS).
  • معرفی مفاهیم پایه فایل سیستم‌ها و پارتیشن‌ها.

• پارتیشن‌بندی دیسک‌ها:

  • مقایسه MBR و GPT و کاربرد هر یک.
  • استفاده از fdisk برای دیسک‌های MBR.
  • استفاده از gdisk و parted برای دیسک‌های GPT.
  • مدیریت جدول پارتیشن‌ها و ایجاد پارتیشن‌های جدید.

    مثال عملی: sudo parted /dev/sdb mklabel gpt mkpart primary 0% 100%

• مدیریت سیستم‌فایل‌ها:

  • بررسی جزئیات Ext4 و مزایای آن.
  • معرفی XFS و کاربردهای آن در محیط‌های سازمانی.
  • نحوه ایجاد سیستم‌فایل (mkfs).
  • بررسی و تعمیر سیستم‌فایل‌ها (fsck).

• مدیریت حجم‌های منطقی (LVM):

  • مفاهیم اساسی PVs، VGs و LVs.
  • گام به گام ایجاد LVM: pvcreate, vgcreate, lvcreate.
  • تغییر اندازه حجم‌های منطقی: lvextend, lvreduce, resize2fs.
  • ایجاد و مدیریت Snapshotها برای پشتیبان‌گیری.

    مثال عملی: sudo lvcreate -L 10G -n my_lv vg_data

• نصب و راه‌اندازی سیستم‌فایل‌ها (Mounting):

  • نصب موقت سیستم‌فایل‌ها با mount.
  • نصب دائمی سیستم‌فایل‌ها از طریق /etc/fstab.
  • بررسی گزینه‌های مختلف mount (مانند noexec، nodev، ro).
  • نحوه umount کردن سیستم‌فایل‌ها و رفع خطاهای رایج.

  مثال عملی: UUID=xxxx-xxxx /mnt/data ext4 defaults 0 2 در /etc/fstab

• مانیتورینگ و بهینه‌سازی ذخیره‌سازی:

  • استفاده از df -h برای مشاهده فضای دیسک.
  • یافتن مصرف‌کنندگان اصلی فضا با du -sh *.
  • بررسی عملکرد دیسک با iostat و vmstat.
  • مدیریت فضای مبادله (Swap) با swapon و swapoff.

• پشتیبان‌گیری و بازیابی داده‌ها (مقدماتی):

  • معرفی ابزارهای tar و rsync برای پشتیبان‌گیری.
  • سناریوهای ساده بازیابی داده‌ها.

• عیب‌یابی مشکلات رایج ذخیره‌سازی:

  • بررسی خطاهای بوت مربوط به دیسک.
  • رفع مشکلات مربوط به نصب نشدن سیستم‌فایل‌ها.
  • مدیریت دیسک‌های بدسکتور دار.

این دوره به شما امکان می‌دهد تا با تمرینات عملی و سناریوهای واقعی، دانش خود را در زمینه مدیریت ذخیره‌سازی اوبونتو به سطح حرفه‌ای برسانید و آماده مواجهه با چالش‌های دنیای واقعی شوید.