بخش ۱: مقدمه‌ای بر اتوماسیون و ابزارهای آن

در این بخش، ابتدا به تعریف DevOps و اهمیت روزافزون آن در معماری‌های نرم‌افزاری مدرن می‌پردازیم. شما با مفهوم Infrastructure as Code (IaC) آشنا شده و درک خواهید کرد که چگونه کدنویسی زیرساخت می‌تواند به افزایش چابکی و کاهش خطاها کمک کند. سپس، معرفی جامعی از Foreman و Puppet، شامل معماری، اجزای اصلی (مانند Foreman Server، Smart Proxy، Puppet Master، Puppet Agent) و نحوه تعامل آن‌ها ارائه می‌شود. این بخش شامل یک مقایسه اجمالی با ابزارهای اتوماسیون دیگر مانند Ansible، Chef و SaltStack است تا شما بتوانید جایگاه منحصر به فرد Foreman و Puppet در اکوسیستم اتوماسیون را درک کنید. همچنین، سناریوهای رایج و بهترین کاربردهای این دو ابزار در محیط‌های سازمانی بررسی خواهد شد.

بخش ۲: نصب و پیکربندی Foreman Server

این بخش شما را گام به گام در فرآیند نصب و راه‌اندازی Foreman Server راهنمایی می‌کند. ابتدا، به بررسی دقیق پیش‌نیازهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای نصب موفق Foreman روی سیستم‌عامل‌های لینوکس (مانند CentOS 7/8 یا Ubuntu Server) می‌پردازیم. سپس، با استفاده از اسکریپت نصب یکپارچه Foreman، مراحل نصب اجزای مختلف شامل Puppet Server، Apache، PostgreSQL و سایر وابستگی‌ها را دنبال می‌کنید. پس از نصب، با رابط کاربری وب Foreman آشنا شده و نحوه انجام تنظیمات اولیه سیستم، اضافه کردن کاربران و تنظیمات امنیتی پایه را فرا می‌گیرید. این بخش شامل نکات کلیدی برای عیب‌یابی رایج‌ترین مشکلات نصب نیز خواهد بود.

بخش ۳: مدیریت Puppet Master و Agent

در این بخش، تمرکز اصلی بر روی Puppet، هسته اصلی اتوماسیون پیکربندی، است. ابتدا، نحوه اطمینان از نصب و پیکربندی صحیح Puppet Master (که اغلب به صورت یکپارچه با Foreman نصب می‌شود) را بررسی می‌کنیم. سپس، به تشریح مفاهیم بنیادین Puppet مانند Manifests (فایل‌های توصیفی وضعیت)، Modules (مجموعه‌ای از Manifests و فایل‌ها برای یک کار خاص)، Facts (اطلاعات جمع‌آوری شده از نودها) و Resources (واحد‌های قابل مدیریت در Puppet) می‌پردازیم. شما یاد می‌گیرید چگونه Puppet Agent را بر روی نودهای لینوکس نصب کنید و فرآیند حیاتی امضای گواهینامه‌های Puppet Agent توسط Master برای برقراری ارتباط امن را درک خواهید کرد. در پایان، با ایجاد و اعمال اولین Manifest ساده، مانند نصب یک پکیج یا ایجاد یک فایل، به صورت عملی با Puppet کار خواهید کرد.

مثال عملی: ایجاد یک Manifest ساده با نام `apache.pp` برای اطمینان از نصب بودن وب‌سرور Apache و فعال بودن سرویس آن روی یک نود لینوکس.

بخش ۴: استفاده از Foreman برای مدیریت Hostها و محیط‌ها

پس از راه‌اندازی زیرساخت پایه، این بخش به شما نشان می‌دهد که چگونه از قابلیت‌های مدیریتی Foreman برای مدیریت موثر Hostها استفاده کنید. شما با روش‌های افزودن Hostها به Foreman آشنا می‌شوید، از جمله اضافه کردن دستی و Discovery خودکار. ایجاد و مدیریت Host Groupها برای سازماندهی سرورها و اعمال پیکربندی‌های مشترک به صورت گروهی آموزش داده می‌شود. در ادامه، نحوه مدیریت پارامترها و متغیرها در Foreman برای شخصی‌سازی دقیق پیکربندی‌های Puppet بر اساس Host یا Host Group بررسی می‌گردد. همچنین، فرآیندهای Provisioning سیستم‌عامل از طریق Foreman (شامل استفاده از PXE، DHCP و DNS) و مدیریت کامل چرخه حیات Hostها، از جمله Decommissioning، پوشش داده می‌شود.

مثال عملی: ایجاد یک Host Group به نام `Prod_WebServers`، اختصاص ماژول Puppet برای نصب Nginx و تنظیمات مربوط به آن به این گروه، و سپس افزودن سرورهای جدید به این گروه تا Nginx به صورت خودکار روی آن‌ها مستقر شود.

بخش ۵: پیشرفته Puppet با Foreman

این بخش به شما کمک می‌کند تا به یک کاربر پیشرفته Puppet تبدیل شوید. شما با اصول طراحی و ساخت Modules پیشرفته Puppet که شامل کلاس‌ها، تعریف‌ها (defines)، و انواع منابع سفارشی (custom resource types) می‌شوند، آشنا می‌شوید. استفاده از Hiera، سیستم مدیریت سلسله‌مراتبی داده‌های Puppet، برای جداسازی داده‌ها از کد و مدیریت مقادیر پارامترها به صورت انعطاف‌پذیر و محیط‌محور به طور مفصل آموزش داده خواهد شد. به سناریوهای پیچیده‌تر با Puppet می‌پردازیم، مانند استقرار یک پشته کامل نرم‌افزاری (مثل LAMP Stack شامل نصب Apache، MySQL و PHP) یا پیکربندی یک سرور دیتابیس با جزئیات کامل. مدیریت وابستگی‌ها و ترتیب اجرا در Puppet برای اطمینان از صحت پیکربندی‌ها، و تکنیک‌های پیشرفته عیب‌یابی Manifestها و مشکلات رایج Puppet نیز بررسی می‌شود.

مثال عملی: ساخت یک Puppet Module برای نصب و پیکربندی کامل PostgreSQL، شامل ایجاد کاربر، دیتابیس، تنظیمات امنیتی و پورت‌ها، و سپس استفاده از آن از طریق Foreman برای پیکربندی سرورهای دیتابیس در محیط‌های مختلف.

بخش ۶: ادغام Foreman و Puppet با ویندوز

یکی از نقاط قوت Foreman و Puppet، قابلیت مدیریت زیرساخت‌های ناهمگون است. این بخش به طور خاص به چگونگی ادغام این ابزارها با سیستم‌عامل ویندوز می‌پردازد. ابتدا، پیش‌نیازهای لازم برای نصب Puppet Agent روی سرورهای ویندوز (مانند PowerShell و .NET Framework) را بررسی می‌کنیم. سپس، فرآیند گام به گام نصب Puppet Agent بر روی سرورهای ویندوز و پیکربندی آن برای ارتباط با Puppet Master و Foreman آموزش داده می‌شود. شما یاد می‌گیرید چگونه منابع ویندوز را با Puppet مدیریت کنید؛ از نصب نرم‌افزارها و به‌روزرسانی‌ها گرفته تا مدیریت سرویس‌ها، کاربران، گروه‌ها، و حتی تنظیمات رجیستری ویندوز. سناریوهای عملیاتی خاص ویندوز، مانند پیاده‌سازی و پیکربندی IIS (Internet Information Services) یا مدیریت فایروال ویندوز با استفاده از Puppet، برای درک عمیق‌تر ارائه می‌شوند.

مثال عملی: ایجاد یک Puppet Manifest برای اطمینان از نصب بودن یک نرم‌افزار خاص (مثلاً Google Chrome) روی تمامی سرورهای ویندوز و همچنین تضمین فعال بودن سرویس IIS.

بخش ۷: مانیتورینگ و گزارش‌گیری و بهترین روش‌ها

آخرین بخش دوره به ابزارهای مانیتورینگ و گزارش‌گیری داخلی Foreman و Puppet و همچنین بهترین روش‌ها برای نگهداری یک زیرساخت اتوماتیک می‌پردازد. شما یاد می‌گیرید چگونه گزارش‌های جامع Foreman را بررسی کرده و اطلاعات مربوط به وضعیت پیکربندی نودها، خطاهای اعمال شده، تغییرات و وضعیت انطباق را تحلیل کنید. مهارت‌های عیب‌یابی رایج در Foreman و Puppet، شامل تشخیص مشکلات ارتباطی، خطاهای Manifest، و مشکلات Agent، به شما آموزش داده می‌شود. همچنین، بهترین روش‌ها برای سازماندهی کد Puppet (مانند کنترل نسخه با Git و ساختار دایرکتوری استاندارد) و ساختار Foreman برای مقیاس‌پذیری و نگهداری آسان‌تر مورد بحث قرار می‌گیرد. در نهایت، به صورت مختصر به مفهوم Continuous Integration/Continuous Delivery (CI/CD) در ارتباط با Foreman/Puppet و اهمیت امنیت در پیاده‌سازی این ابزارها پرداخته می‌شود.