این دوره با هدف ارائه درک عمیق از ماهیت، ضرورت و کاربردهای IaC طراحی شده است. پس از اتمام این دوره، شما قادر خواهید بود:

• مفاهیم بنیادی IaC را درک کنید: شامل تعریف، اهداف و تفاوت‌های آن با مدیریت سنتی زیرساخت.
• اهمیت IaC در دنیای مدرن ابری و DevOps را بشناسید: چگونه IaC فرآیندهای توسعه و استقرار را تسریع می‌بخشد و پایداری سیستم‌ها را افزایش می‌دهد.
• با انواع ابزارها و دسته‌بندی‌های IaC آشنا شوید: از ابزارهای تأمین منابع (Provisioning) گرفته تا ابزارهای مدیریت پیکربندی (Configuration Management) و ارکستراسیون (Orchestration).
• اصول کلیدی IaC مانند خودکارسازی، idempotency (بی‌اثر بودن تکرار عملیات) و رویکرد Declarative (اعلامی) در مقابل Imperative (دستوری) را فرا بگیرید.
• چگونگی ادغام IaC در چرخه حیات توسعه نرم‌افزار (SDLC) و خطوط لوله CI/CD را درک کنید.
• با چالش‌ها و بهترین روش‌ها در پیاده‌سازی IaC آشنا شوید.

این دوره، پایه محکمی برای هر کسی که می‌خواهد وارد دنیای هیجان‌انگیز اتوماسیون زیرساخت شود، فراهم می‌کند.

پذیرش IaC مزایای چشمگیری را برای سازمان‌ها و تیم‌های فناوری اطلاعات به ارمغان می‌آورد. برخی از مهمترین آن‌ها عبارتند از:

• ثبات و تکرارپذیری (Consistency & Repeatability): با تعریف زیرساخت به عنوان کد، اطمینان حاصل می‌شود که محیط‌های مختلف (توسعه، تست، تولید) کاملاً یکسان هستند. این امر خطاهای ناشی از تفاوت‌های محیطی را به حداقل می‌رساند و فرآیند استقرار را قابل پیش‌بینی می‌کند. دیگر خبری از “روی سیستم من کار می‌کرد!” نیست.
• سرعت و چابکی (Speed & Agility): خودکارسازی فرآیندهای تأمین و پیکربندی زیرساخت، امکان استقرار سریع‌تر برنامه‌ها و خدمات را فراهم می‌کند. تیم‌ها می‌توانند در عرض چند دقیقه، نه ساعت یا روز، زیرساخت مورد نیاز خود را ایجاد یا به‌روزرسانی کنند.
• کاهش هزینه‌ها (Cost Reduction): با کاهش نیاز به نیروی انسانی برای کارهای تکراری و دستی، و بهینه‌سازی استفاده از منابع، هزینه‌های عملیاتی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. همچنین، خطاهای انسانی کمتر به معنای زمان خرابی کمتر و در نتیجه صرفه‌جویی در هزینه‌ها است.
• کنترل نسخه و قابلیت ردیابی (Version Control & Auditability): کد زیرساخت را می‌توان مانند کد برنامه‌های کاربردی در سیستم‌های کنترل نسخه (مانند Git) نگهداری کرد. این کار امکان ردیابی هرگونه تغییر، بازگشت به نسخه‌های قبلی و همکاری مؤثرتر تیم‌ها را فراهم می‌آورد.
• بازیابی فاجعه بهبود یافته (Improved Disaster Recovery): در صورت بروز فاجعه، زیرساخت را می‌توان به سرعت و به طور خودکار از روی کد بازسازی کرد. این امر زمان بازیابی (RTO) و نقطه بازیابی (RPO) را به شدت بهبود می‌بخشد.
• همکاری بهتر (Enhanced Collaboration): با وجود یک منبع واحد و قابل دسترس برای تعریف زیرساخت، تیم‌های توسعه و عملیات می‌توانند به صورت کارآمدتری با یکدیگر همکاری کنند و از سوءتفاهم‌ها جلوگیری شود.

این دوره “تصویر جامع از زیرساخت به عنوان کد” طراحی شده است تا افراد با پیش‌زمینه‌های مختلف بتوانند از آن بهره‌مند شوند. بنابراین، پیش‌نیازهای سنگینی ندارد:

• درک اولیه از مفاهیم IT: آشنایی کلی با اجزای زیرساخت فناوری اطلاعات مانند سرورها، شبکه‌ها، ذخیره‌سازی و سیستم‌عامل‌ها (لینوکس یا ویندوز).
• هیچ تجربه قبلی با IaC لازم نیست: این دوره از پایه شروع کرده و مفاهیم را به صورت جامع توضیح می‌دهد. نیازی به آشنایی قبلی با Terraform، Ansible یا سایر ابزارهای IaC نیست.
• آشنایی با مفاهیم اولیه ابر (Cloud Concepts) (اختیاری): اگرچه ضروری نیست، اما درک پایه‌ای از نحوه کار سرویس‌های ابری (مانند AWS، Azure یا GCP) می‌تواند به درک بهتر برخی از مثال‌ها و سناریوها کمک کند.
• میل به یادگیری و تفکر سیستمی: مهمتر از هر مهارت فنی خاصی، داشتن علاقه به خودکارسازی و بهبود فرآیندهای عملیاتی است.

این دوره نقطه شروع ایده‌آلی برای هر کسی است که می‌خواهد مسیر خود را در حوزه IaC آغاز کند یا دیدگاه خود را نسبت به آن گسترش دهد.

دوره “Infrastructure as Code: The Big Picture 2022-12” به صورت منطقی و مرحله به مرحله سازماندهی شده تا درک جامعی از IaC را فراهم آورد. سرفصل‌های اصلی دوره معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:

• مقدمه‌ای بر زیرساخت به عنوان کد:

  این بخش با تعریف IaC، چرایی اهمیت آن در چشم‌انداز فعلی IT و مزایای اولیه آن آغاز می‌شود. تفاوت بین IaC و اسکریپت‌نویسی سنتی نیز در این بخش تبیین می‌شود.

• تکامل مدیریت زیرساخت:

  بررسی تاریخی از روش‌های دستی و سنتی مدیریت زیرساخت، عبور از دوران اسکریپت‌های شل و ابزارهای دستی، تا رسیدن به رویکردهای مدرن IaC و نقش آن در DevOps و Cloud-Native.

• اصول بنیادی IaC:

  شناخت مفاهیم اساسی مانند Declarative vs. Imperative (رویکرد اعلامی در مقابل دستوری)، Idempotency (قابلیت اجرای چندباره بدون تغییر نتیجه)، و Desired State Configuration (پیکربندی وضعیت مطلوب). مثال‌های عملی برای هر یک از این مفاهیم ارائه می‌شود.

• ابزارهای تأمین منابع (Provisioning Tools):

  معرفی ابزارهایی مانند Terraform (برای تأمین منابع در چندین پلتفرم ابری مانند AWS، Azure، GCP)، AWS CloudFormation، Azure Resource Manager (ARM Templates) و Google Cloud Deployment Manager. نحوه عملکرد هر یک و سناریوهای مناسب استفاده از آن‌ها بررسی می‌شود.

• ابزارهای مدیریت پیکربندی (Configuration Management Tools):

  آشنایی با ابزارهای محبوب مانند Ansible، Puppet و Chef که برای پیکربندی سیستم‌عامل‌ها، نصب نرم‌افزارها و مدیریت سرویس‌ها پس از تأمین زیرساخت استفاده می‌شوند. تفاوت‌های کلیدی و کاربردهای آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد.

• IaC در خطوط لوله CI/CD:

  چگونگی ادغام IaC در فرآیندهای Continuous Integration (یکپارچه‌سازی پیوسته) و Continuous Delivery (تحویل پیوسته). مثال‌هایی از خودکارسازی استقرار زیرساخت با استفاده از ابزارهایی مانند Jenkins، GitLab CI یا Azure DevOps ارائه می‌شود.

• امنیت، انطباق و حکمرانی با IaC:

  بررسی اینکه چگونه IaC می‌تواند به بهبود امنیت و انطباق (Compliance) کمک کند. پیاده‌سازی سیاست‌ها به عنوان کد (Policy as Code) و ممیزی تغییرات زیرساخت مورد توجه قرار می‌گیرد.

• بهترین روش‌ها و ملاحظات پیشرفته:

  نکاتی در مورد طراحی ماژولار زیرساخت، تست کردن کد IaC، مدیریت اسرار (Secrets Management) و مقابله با چالش‌های رایج در پروژه‌های IaC.

• آینده IaC و روندهای نوظهور:

  نگاهی به آینده IaC، شامل مفاهیمی مانند GitOps، Infrastructure as Data و Serverless IaC.

این ساختار به شما اطمینان می‌دهد که از یک دیدگاه کلی و استراتژیک به IaC نگاه خواهید کرد و آمادگی لازم برای انتخاب مسیرهای تخصصی‌تر در آینده را خواهید داشت.