این دوره با رویکردی عملی و کاربردی، دانش و مهارت‌های لازم برای شناسایی، پیشگیری و کاهش آسیب‌پذیری‌های امنیتی رایج در API‌ها را به شما می‌آموزد. پس از اتمام این دوره، شما قادر خواهید بود:

• هر یک از ۱۰ آسیب‌پذیری برتر OWASP API Security را به طور عمیق درک کنید و نمونه‌های واقعی از حملات مربوط به آن‌ها را بشناسید.
• استراتژی‌ها و تکنیک‌های عملی برای دفاع در برابر حملات متداول API را پیاده‌سازی کنید.
• بهترین شیوه‌های طراحی و توسعه API‌ها را با تمرکز بر امنیت از پایه (Security by Design) به کار ببرید.
• ابزارها و رویکردهای تست امنیت API را برای کشف آسیب‌پذیری‌ها در مراحل اولیه چرخه توسعه نرم‌افزار (SDLC) بشناسید.
• یک رویکرد جامع برای مدیریت ریسک‌های امنیتی مرتبط با API‌ها در سازمان خود توسعه دهید.
• با مفاهیمی مانند احراز هویت قوی، مدیریت دسترسی، رمزنگاری و مدیریت خطا در API‌ها آشنا شوید.

شرکت در این دوره آموزشی، مزایای متعددی برای توسعه‌دهندگان، معماران نرم‌افزار، متخصصان امنیت و هر کسی که با API‌ها سروکار دارد، به ارمغان می‌آورد:

• افزایش امنیت محصولات: با اعمال آموخته‌های این دوره، می‌توانید API‌هایی را بسازید که در برابر حملات سایبری مقاوم‌تر هستند و از داده‌های کاربران و سازمان محافظت می‌کنند.
• مطابق با استانداردهای جهانی: یادگیری مبتنی بر OWASP، شما را با بهترین شیوه‌ها و استانداردهای جهانی امنیت API آشنا می‌کند.
• ارتقاء مهارت‌های حرفه‌ای: دانش عمیق در زمینه امنیت API، یک مهارت بسیار ارزشمند و مورد تقاضا در بازار کار امروز است و می‌تواند مسیر شغلی شما را بهبود بخشد.
• کاهش هزینه‌های امنیتی: با پیشگیری از آسیب‌پذیری‌ها در مراحل اولیه، از هزینه‌های گزاف مربوط به ترمیم پس از نفوذ و جریمه‌های ناشی از نقض داده‌ها جلوگیری خواهید کرد.
• اطمینان بیشتر کاربران: ارائه API‌های امن‌تر، اعتماد کاربران و مشتریان را به سرویس‌ها و محصولات شما افزایش می‌دهد.
• دستیابی به قابلیت همکاری امن: با درک چگونگی مصرف امن API‌های خارجی، می‌توانید سیستم‌های یکپارچه و مطمئن‌تری بسازید.

برای بهره‌مندی حداکثری از این دوره، داشتن پیش‌زمینه‌های زیر توصیه می‌شود:

• آشنایی پایه با مفاهیم وب: درک عمومی از پروتکل HTTP، نحوه کارکرد RESTful API‌ها، و فرمت‌های داده مانند JSON و XML.
• دانش برنامه‌نویسی: آشنایی با حداقل یک زبان برنامه‌نویسی (مانند پایتون، جاوا، Node.js، .NET) برای درک بهتر مثال‌های کد و پیاده‌سازی‌ها.
• مفاهیم پایه امنیت (اختیاری): آشنایی اولیه با مفاهیم امنیت سایبری مانند احراز هویت، دسترسی و رمزنگاری مفید خواهد بود، اما ضروری نیست، چرا که مفاهیم اصلی در دوره توضیح داده می‌شوند.

این دوره به صورت جامع، هر یک از ۱۰ مورد برتر OWASP API Security را پوشش می‌دهد:

• مقدمه و اهمیت امنیت API

  این بخش با معرفی API‌ها و نقش حیاتی آن‌ها در معماری‌های نوین، به اهمیت روزافزون امنیت در این حوزه می‌پردازد و چرایی نیاز به استانداردهایی مانند OWASP API Security Top 10 را توضیح می‌دهد.

• API1:2023 – دسترسی شکسته به اشیاء (Broken Object Level Authorization – BOLA)

  این آسیب‌پذیری زمانی رخ می‌دهد که یک API به کاربر اجازه می‌دهد به اشیائی دسترسی پیدا کند که مجوز دسترسی به آن‌ها را ندارد، صرفاً با تغییر شناسه شیء در درخواست. مثلاً، کاربر با تغییر ID یک سند در URL، به سند کاربر دیگری دسترسی پیدا می‌کند.

• API2:2023 – احراز هویت شکسته (Broken Authentication)

  این مورد شامل ضعف‌هایی در پیاده‌سازی مکانیزم‌های احراز هویت می‌شود، مانند مدیریت ضعیف توکن‌ها، حملات Brute-Force، یا امکان بایپس کردن فرآیند ورود. مثال: توکن‌های JWT ضعیف یا تاریخ‌گذشته که هنوز معتبر هستند.

• API3:2023 – دسترسی شکسته به خصوصیات اشیاء (Broken Object Property Level Authorization)

  این آسیب‌پذیری زمانی اتفاق می‌افتد که API اعتبار سنجی کافی بر روی خصوصیات ارسال شده در درخواست‌ها را انجام نمی‌دهد. مهاجم می‌تواند خصوصیات ناخواسته را تزریق کند که منجر به تغییرات غیرمجاز می‌شود (به عنوان مثال، Mass Assignment). مثال: کاربر می‌تواند در حین به‌روزرسانی پروفایل، فیلد isAdmin را به true تغییر دهد.

• API4:2023 – مصرف بی‌قید و بند منابع (Unrestricted Resource Consumption)

  این آسیب‌پذیری مربوط به عدم اعمال محدودیت بر روی مصرف منابع سرور توسط API است. مهاجم می‌تواند با درخواست‌های زیاد، حجم داده‌های بزرگ، یا عملیات پیچیده، منابع سرور را به اتمام رسانده و منجر به حملات DoS (Denial of Service) شود. مثال: درخواست لیست بزرگی از داده‌ها بدون هیچ محدودیتی، یا آپلود فایل‌های بسیار حجیم.

• API5:2023 – دسترسی شکسته به توابع (Broken Function Level Authorization)

  این آسیب‌پذیری زمانی رخ می‌دهد که API مکانیزم‌های دسترسی مناسبی را بر روی توابع یا عملیات مختلف اعمال نمی‌کند. کاربران عادی می‌توانند به توابع مدیریتی یا توابعی که مجوز دسترسی به آن‌ها را ندارند، دسترسی پیدا کنند. مثال: یک کاربر معمولی با حدس زدن یک endpoint مدیریتی، بتواند کاربران دیگر را حذف کند.

• API6:2023 – دسترسی بی‌قید و بند به جریان‌های کسب‌وکار حساس (Unrestricted Access to Sensitive Business Flows)

  این آسیب‌پذیری به سوء استفاده از منطق تجاری یک API اشاره دارد، جایی که مهاجم می‌تواند از جریان‌های عادی کسب‌وکار به نفع خود استفاده کند. مثال: بایپس کردن احراز هویت چند مرحله‌ای (MFA) یا سوء استفاده از سیستم‌های پرداخت برای انجام تراکنش‌های غیرمجاز.

• API7:2023 – جعل درخواست سمت سرور (Server Side Request Forgery – SSRF)

  زمانی رخ می‌دهد که API ورودی‌های کاربر را به طور مناسب اعتبارسنجی نمی‌کند و به مهاجم اجازه می‌دهد درخواست‌هایی را به سرورهای داخلی یا خارجی از طریق API ارسال کند. مثال: یک API که URL یک تصویر را برای پردازش دریافت می‌کند، اما مهاجم می‌تواند به جای آن یک URL داخلی یا آدرس localhost را ارسال کند تا اطلاعات حساس را استخراج کند.

• API8:2023 – پیکربندی اشتباه امنیتی (Security Misconfiguration)

  این مورد شامل ضعف‌های پیکربندی در سرور، پایگاه داده، یا خود API است. مثال: استفاده از رمزهای عبور پیش‌فرض، فعال بودن ویژگی‌های غیرضروری، پیغام‌های خطای پرجزئیات که اطلاعات حساس را فاش می‌کنند، یا عدم اعمال هدرهای امنیتی مناسب.

• API9:2023 – مدیریت نامناسب موجودی (Improper Inventory Management)

  به عدم مدیریت صحیح نسخه‌های مختلف API، endpoints های قدیمی یا فراموش شده، و مستندسازی ناکافی اشاره دارد. این امر می‌تواند منجر به افشای API‌های آسیب‌پذیر یا ناامن شود. مثال: نگه داشتن API v1 در تولید، در حالی که ضعف‌های امنیتی آن کشف شده است، یا افشای endpoints های حساس در Swagger UI محیط تولید.

• API10:2023 – مصرف ناامن APIها (Unsafe Consumption of APIs)

  این آسیب‌پذیری مربوط به API‌هایی است که خودشان از API‌های دیگر (داخلی یا خارجی) استفاده می‌کنند و به طور مناسب داده‌های دریافتی از آن‌ها را اعتبارسنجی یا فیلتر نمی‌کنند. مثال: اعتماد کامل به داده‌های دریافتی از یک سرویس شخص ثالث بدون اعتبارسنجی، که می‌تواند منجر به تزریق کدهای مخرب یا حملات دیگر شود.

• ابزارها و بهترین روش‌ها برای تست و دفاع

  این بخش ابزارهای رایج برای تست امنیت API (مانند Postman, Burp Suite, ZapProxy) و بهترین شیوه‌های توسعه امن، از جمله اعتبارسنجی ورودی، مدیریت خطا، لاگ‌برداری، و مانیتورینگ را معرفی می‌کند.

• نتیجه‌گیری و گام‌های بعدی

  خلاصه‌ای از مباحث و ارائه نقشه راه برای ادامه یادگیری و پیاده‌سازی امنیت API در پروژه‌های واقعی.