این دوره به شما کمک می‌کند تا درک عمیقی از اسکریپت‌نویسی شل به دست آورید و مهارت‌های لازم برای خودکارسازی طیف وسیعی از وظایف را کسب کنید. پس از اتمام دوره، شما قادر خواهید بود:

• مبانی اسکریپت‌نویسی شل، از جمله انواع شل‌ها و نحوه اجرای اسکریپت‌ها را به طور کامل درک کنید.
• با متغیرها و انواع داده در شل کار کنید و از آن‌ها برای ذخیره و دستکاری اطلاعات به صورت موثر استفاده نمایید.
• با استفاده از دستورات شرطی (if/else/elif و case)، اسکریپت‌های هوشمندی بنویسید که بر اساس شرایط مختلف تصمیم‌گیری کنند و واکنش‌های متفاوتی نشان دهند.
• با حلقه‌ها (for, while, until)، وظایف تکراری را به صورت کارآمد خودکارسازی کنید و از کپی-پیست کردن‌های مکرر جلوگیری کنید.
• توابع (Functions) سفارشی ایجاد کنید تا کد خود را سازمان‌یافته‌تر، ماژولار و قابل استفاده مجدد نمایید.
• مدیریت ورودی و خروجی، از جمله استفاده از پایپ‌ها و ریدایرکت‌ها، را به طور کامل بیاموزید تا جریان داده‌ها را در اسکریپت‌های خود کنترل کنید.
• با ابزارهای قدرتمند پردازش متن مانند grep، sed و awk، فایل‌های متنی بزرگ را تحلیل، فیلتر و دستکاری کنید.
• تکنیک‌های مدیریت خطا و دیباگینگ را فرا گیرید تا اسکریپت‌های پایدار، قابل اعتماد و بدون اشکال بنویسید.
• اسکریپت‌های عملی و پیشرفته‌ای برای مدیریت فایل‌ها، نظارت بر سیستم، پشتیبان‌گیری و استقرار نرم‌افزار توسعه دهید.
• با بهترین شیوه‌ها (best practices) در اسکریپت‌نویسی شل آشنا شوید تا کدی خوانا، قابل نگهداری و با کارایی بالا تولید کنید.

شرکت در این دوره نه تنها دانش فنی شما را افزایش می‌دهد، بلکه مزایای ملموسی در کار و حرفه شما خواهد داشت که به شما در مسیر پیشرفت شغلی کمک می‌کند:

• افزایش چشمگیر بهره‌وری: با خودکارسازی وظایف تکراری، زمان خود را به طرز چشمگیری صرفه‌جویی کرده و به کارهای با ارزش‌تر اختصاص دهید.
• کاهش خطاها: با حذف دخالت دستی در فرآیندهای تکراری، احتمال بروز خطاهای انسانی را به حداقل برسانید.
• کسب مهارت‌های کاربردی: یک مهارت بسیار ارزشمند و پرطرفدار در بازار کار فناوری اطلاعات کسب کنید که تقاضای زیادی برای آن وجود دارد.
• پیشرفت شغلی: با افزودن اسکریپت‌نویسی شل به مجموعه مهارت‌های خود، در نقش‌هایی مانند مدیر سیستم، مهندس DevOps، تحلیل‌گر داده و توسعه‌دهنده نرم‌افزار، برجسته‌تر شوید.
• درک عمیق‌تر از لینوکس: به درک بهتری از نحوه عملکرد سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس و یونیکس و تعامل با آن‌ها دست یابید.
• حل مسائل پیچیده: توانایی خود را در حل مسائل پیچیده و ایجاد راه‌حل‌های خلاقانه با استفاده از ابزارهای خط فرمان ارتقا دهید.
• استقلال در کار: بدون نیاز به ابزارهای گرافیکی سنگین، از طریق خط فرمان به راحتی و با سرعت بالا وظایف را مدیریت و اتوماسیون کنید.

برای بهره‌مندی حداکثری از این دوره، داشتن پیش‌زمینه‌های زیر توصیه می‌شود، اما الزامی نیست. این دوره برای افراد با سطوح مختلف تجربه طراحی شده است:

• آشنایی اولیه با خط فرمان لینوکس یا یونیکس: توانایی اجرای دستورات ساده مانند ls، cd، mkdir و rm می‌تواند شروع کار را برای شما آسان‌تر کند.
• درک مفاهیم سیستم فایل: آشنایی با ساختار دایرکتوری‌ها، فایل‌ها و مسیرها در محیط لینوکس.
• اشتیاق به یادگیری و تمرین: مهمترین پیش‌نیاز، تعهد شما به یادگیری عملی و تمرین مداوم مفاهیم تدریس شده است.

این دوره به گونه‌ای طراحی شده که حتی اگر تجربه برنامه‌نویسی قبلی ندارید، می‌توانید با دنبال کردن گام به گام آموزش‌ها، مفاهیم را به خوبی درک کرده و مهارت‌های لازم را کسب کنید.

این دوره به صورت ساختاریافته، شما را از مفاهیم اولیه تا پیشرفته اسکریپت‌نویسی شل هدایت می‌کند. هر بخش شامل توضیحات نظری و مثال‌های عملی فراوان است:

• بخش ۱: آغازین و مقدمه به شل (Getting Started & Shell Introduction)
  • شل چیست و چرا از آن استفاده می‌کنیم؟ مروری بر تاریخچه و اهمیت آن.
  • انواع شل‌ها (به ویژه Bash به عنوان پرکاربردترین).
  • نوشتن و اجرای اولین اسکریپت شل (“Hello World”) و درک مجوزهای اجرا.
• بخش ۲: متغیرها و مدیریت داده (Variables & Data Handling)
  • تعریف و استفاده از متغیرهای محلی و سراسری.
  • متغیرهای خاص شل (مانند $0 برای نام اسکریپت، $1 تا $9 برای آرگومان‌ها، $# برای تعداد آرگومان‌ها، $@ و $*).
  • عملیات ریاضی ساده در شل با استفاده از expr و $(( )).
• بخش ۳: ورودی/خروجی، پایپ‌ها و ریدایرکت‌ها (Input/Output, Pipes & Redirections)
  • مفاهیم جریان‌های ورودی و خروجی استاندارد (stdin, stdout, stderr).
  • کار با عملگرهای > برای بازنویسی، >> برای اضافه کردن، < برای ورودی از فایل و | برای پایپ کردن خروجی یک دستور به ورودی دستور دیگر.
  • دستوراتی مانند cat، less و more برای مشاهده محتوای فایل‌ها.
• بخش ۴: دستورات شرطی و کنترل جریان (Conditional Statements & Flow Control)
  • ساختارهای if، elif و else برای تصمیم‌گیری در اسکریپت‌ها.
  • انواع تست‌ها برای فایل‌ها (وجود، نوع، دسترسی)، رشته‌ها (مساوی، نامساوی) و اعداد (کوچکتر، بزرگتر، مساوی).
  • عبارت case برای انتخاب‌های چندگانه و خوانایی بهتر.
• بخش ۵: حلقه‌ها برای تکرار (Loops for Iteration)
  • حلقه for برای پیمایش لیست‌ها، آرایه‌ها، فایل‌ها و دنباله‌های عددی.
  • حلقه‌های while و until برای اجرای مکرر وظایف تا یا تا زمانی که یک شرط خاص برقرار باشد.
  • استفاده از break و continue برای کنترل جریان حلقه‌ها.
• بخش ۶: توابع و مدولار کردن کد (Functions & Code Modularity)
  • تعریف و فراخوانی توابع برای سازماندهی بهتر کد.
  • ارسال آرگومان‌ها به توابع و دسترسی به آن‌ها.
  • استفاده از مقادیر بازگشتی (return values) در توابع.
  • متغیرهای محلی در توابع.
• بخش ۷: پردازش قدرتمند متن با Grep, Sed و Awk (Powerful Text Processing with Grep, Sed & Awk)
  • معرفی و کاربرد grep برای جستجوی الگوها در فایل‌ها.
  • دستکاری و تغییر متن با sed (Stream Editor).
  • تحلیل و گزارش‌گیری پیشرفته با awk برای پردازش داده‌های ساختاریافته.
  • مروری جامع بر عبارات منظم (Regular Expressions) و کاربرد آنها در این ابزارها.
• بخش ۸: مدیریت خطا و دیباگینگ اسکریپت‌ها (Error Handling & Script Debugging)
  • کدهای خروج (Exit Codes) و اهمیت آن‌ها در اسکریپت‌نویسی.
  • استفاده از set -e برای خروج در صورت خطا و set -x برای ردیابی اجرای دستورات.
  • روش‌های عیب‌یابی و رفع اشکال در اسکریپت‌ها با تکنیک‌های مختلف.
• بخش ۹: پروژه‌های عملی و اسکریپت‌نویسی پیشرفته (Practical Projects & Advanced Scripting)
  • نوشتن اسکریپت برای پشتیبان‌گیری خودکار از فایل‌ها و دایرکتوری‌ها.
  • اسکریپت نظارت بر مصرف دیسک و حافظه با قابلیت ارسال هشدار.
  • خودکارسازی نصب و پیکربندی نرم‌افزار روی سرورهای لینوکس.
  • بررسی بهترین شیوه‌ها برای نوشتن اسکریپت‌های مقیاس‌پذیر، قابل نگهداری و امن.

در این دوره، شما با مثال‌های عملی متعددی سر و کار خواهید داشت که به شما کمک می‌کند مفاهیم تئوری را به مهارت‌های کاربردی تبدیل کنید. این مثال‌ها طراحی شده‌اند تا سناریوهای واقعی را شبیه‌سازی کنند و آمادگی شما را برای دنیای واقعی افزایش دهند:

• اسکریپت پشتیبان‌گیری خودکار: شما یک اسکریپت شل می‌نویسید که به صورت خودکار از فایل‌ها و دایرکتوری‌های مشخص پشتیبان‌گیری کرده و آن‌ها را به مکانی دیگر (مانند یک درایو شبکه، فضای ابری یا یک دایرکتوری آرشیو) منتقل می‌کند. این اسکریپت شامل قابلیت‌هایی مانند تاریخ‌گذاری، فشرده‌سازی و بررسی خطا پس از اتمام فرآیند خواهد بود.
• نظارت بر فضای دیسک و منابع سیستم: اسکریپتی برای بررسی مداوم فضای خالی دیسک‌ها، میزان مصرف RAM و CPU توسعه می‌دهید که در صورت رسیدن منابع به حد مشخصی، هشدار (مثلاً از طریق ایمیل یا لاگ) ارسال می‌کند. این اسکریپت می‌تواند برای مدیران سیستم بسیار مفید باشد.
• مدیریت کاربران و گروه‌ها: یک اسکریپت برای خودکارسازی فرآیند ایجاد کاربران جدید، تعیین رمز عبور، و افزودن آن‌ها به گروه‌های خاص می‌نویسید. این کار فرآیند مدیریت حساب‌های کاربری در سیستم‌های لینوکس را به شدت ساده و سریع می‌کند، به خصوص در محیط‌های بزرگ.
• تحلیل فایل‌های لاگ: با استفاده از ابزارهای قدرتمند grep، sed و awk، اسکریپت‌هایی برای فیلتر کردن، استخراج اطلاعات کلیدی و گزارش‌گیری از فایل‌های لاگ سیستم یا برنامه‌ها ایجاد می‌کنید. این مهارت برای عیب‌یابی مشکلات، شناسایی الگوها و بررسی امنیت بسیار حائز اهمیت است.
• خودکارسازی استقرار وب‌سایت یا برنامه: یک اسکریپت می‌نویسید که فرآیند کپی کردن فایل‌های وب‌سایت به سرور، تنظیم مجوزهای لازم، و راه‌اندازی مجدد سرویس‌های وب (مانند Apache یا Nginx) را پس از هر تغییر کد، خودکار می‌کند. این امر به مهندسان DevOps کمک شایانی می‌کند.

• تمرکز بر جنبه‌های عملی و کاربردی: این دوره به شدت بر روی یادگیری عملی و حل مسائل واقعی تمرکز دارد. هر مفهوم با مثال‌های کد و سناریوهای عملی همراه است تا دانش‌آموزان بتوانند بلافاصله آموخته‌های خود را به کار بگیرند.
• به‌روزرسانی‌های جدید (۲۰۲۲-۱۲): محتوای دوره کاملاً به‌روز است و شامل جدیدترین و مرتبط‌ترین شیوه‌ها در اسکریپت‌نویسی شل در سال ۲۰۲۲ می‌باشد، تضمین‌کننده یادگیری تکنیک‌های معاصر.
• پشتیبانی کامل از مدرس: مدرس دوره برای پاسخگویی به سوالات، رفع ابهامات و ارائه راهنمایی‌های اضافی به دانشجویان آماده است تا تجربه یادگیری بهینه‌ای را فراهم آورد.
• قابل دسترسی برای همه سطوح: چه یک تازه‌کار مطلق باشید که به دنبال اولین گام‌های خود در برنامه‌نویسی هستید و چه یک حرفه‌ای که به دنبال تقویت مهارت‌های موجود خود، این دوره برای شما مفید خواهد بود.
• صرفه‌جویی در زمان و هزینه: با یادگیری خودکارسازی، زمان و انرژی قابل توجهی را در وظایف روزانه خود صرفه‌جویی خواهید کرد که در بلندمدت به افزایش کارایی، کاهش خطاهای انسانی و در نتیجه کاهش هزینه‌ها منجر می‌شود.