این دوره فراتر از آموزش مفاهیم نظری است و بر کسب مهارت‌های عملی و کاربردی تمرکز دارد. در پایان این دوره، شما قادر خواهید بود:

• آپاچی و انجین‌اکس را به صورت کامل نصب و پیکربندی کنید: از نصب اولیه بر روی سیستم‌عامل‌های لینوکس گرفته تا تنظیمات پیشرفته برای محیط‌های تولید.
• میزبانی چندین وب‌سایت (Virtual Hosts/Server Blocks): با استفاده از یک سرور، چندین دامنه را مدیریت کنید، که برای شرکت‌های میزبانی و توسعه‌دهندگان وب ضروری است.
• پیکربندی SSL/TLS: وب‌سایت‌های خود را با استفاده از گواهی‌نامه‌های امنیتی (مانند Let’s Encrypt) رمزنگاری کرده و از ارتباطات ایمن و قابل اعتماد اطمینان حاصل کنید.
• استفاده از انجین‌اکس به عنوان Reverse Proxy و Load Balancer: ترافیک را به بهترین شکل ممکن بین سرورهای بک‌اند توزیع کنید تا عملکرد و پایداری سیستم در ترافیک‌های بالا افزایش یابد.
• بهینه‌سازی عملکرد وب‌سرورها: با تنظیمات دقیق، سرعت بارگذاری و پاسخ‌گویی وب‌سایت‌ها را به حداکثر برسانید و تجربه کاربری را بهبود بخشید.
• عیب‌یابی و رفع مشکلات رایج: با استفاده از لاگ‌ها و ابزارهای مانیتورینگ، مشکلات را شناسایی و حل کنید، که یک مهارت حیاتی برای هر مدیر سیستم است.
• ادغام آپاچی و انجین‌اکس: از مزایای هر دو وب‌سرور به صورت همزمان بهره‌برداری کنید؛ به عنوان مثال، استفاده از NGINX برای مدیریت ترافیک و Apache برای پردازش اپلیکیشن‌های پیچیده.
• مفاهیم امنیتی وب‌سرور: از وب‌سرورهای خود در برابر حملات رایج مانند DDoS، SQL Injection و XSS محافظت کنید.

شرکت در این دوره نه تنها دانش فنی شما را افزایش می‌دهد، بلکه مزایای حرفه‌ای و شغلی قابل توجهی نیز به همراه دارد:

• تقویت رزومه شغلی: با کسب مهارت‌های مورد تقاضا در بازار کار، شانس استخدام و پیشرفت شغلی شما به عنوان متخصص DevOps، مدیر سیستم، مهندس زیرساخت یا توسعه‌دهنده وب به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
• تسلط بر زیرساخت‌های حیاتی: درک عمیق از نحوه عملکرد وب‌سرورها، به شما امکان می‌دهد تا سیستم‌های پایدارتر، مقیاس‌پذیرتر و امن‌تری را طراحی و پیاده‌سازی کنید که این امر در هر سازمانی ارزشمند است.
• حل مشکلات پیچیده: مهارت‌های عیب‌یابی و بهینه‌سازی که در این دوره کسب می‌کنید، شما را قادر می‌سازد تا با چالش‌های فنی در محیط‌های واقعی به خوبی مقابله کرده و راهکارهای کارآمد ارائه دهید.
• یادگیری عملی: با تاکید بر تمرینات عملی و سناریوهای واقعی، دانش نظری به مهارت‌های اجرایی و قابل استفاده در محیط کار تبدیل می‌شود، که منجر به افزایش اعتماد به نفس شما در مواجهه با وظایف عملی می‌گردد.
• به‌روزترین دانش: محتوای دوره که با تمرکز بر نسخه 2023-12 ارائه شده است، اطمینان می‌دهد که شما با جدیدترین فناوری‌ها، بهترین روش‌ها و روندهای روز در دنیای وب‌سرورها آشنا خواهید شد.

برای بهره‌برداری حداکثری از این دوره، داشتن پیش‌نیازهای زیر توصیه می‌شود:

• آشنایی اولیه با سیستم‌عامل لینوکس: توانایی کار با خط فرمان لینوکس (Linux command line) و مفاهیم پایه مانند ناوبری در فایل‌سیستم، مدیریت فایل‌ها و اجرای دستورات اساسی برای نصب و پیکربندی وب‌سرورها.
• درک مفاهیم پایه شبکه: آشنایی با IP Address، پورت‌ها، DNS و پروتکل HTTP/HTTPS برای درک نحوه ارتباط وب‌سرورها با کلاینت‌ها و سایر سرورها.
• مفاهیم کلی وب: درک اینکه وب‌سایت‌ها چگونه کار می‌کنند، نقش سرور و کلاینت در این فرآیند چیست و آشنایی با مفهوم اپلیکیشن‌های وب.
• یک کامپیوتر شخصی: با حداقل 8 گیگابایت رم و فضای کافی (حداقل 50 گیگابایت) برای نصب ماشین‌های مجازی و اجرای محیط‌های آزمایشگاهی.
• نرم‌افزار مجازی‌سازی: مانند VirtualBox یا VMware Workstation Pro برای راه‌اندازی و مدیریت محیط‌های تمرینی ایزوله و شبیه‌سازی سرورها.

این دوره به صورت ساختاریافته به چندین بخش کلیدی تقسیم شده است تا یادگیری را برای شما آسان و مؤثر سازد و تمامی جنبه‌های مهم استقرار وب‌سرور را پوشش دهد:

• بخش ۱: مقدمات و مبانی وب‌سرورها
  • نقش وب‌سرور در معماری وب و پروتکل HTTP/HTTPS.
  • معرفی آپاچی و انجین‌اکس: تفاوت‌های کلیدی، مزایا و معایب هر یک برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه.
  • تنظیم محیط آزمایشگاهی با استفاده از ماشین‌های مجازی لینوکس (CentOS/Ubuntu) برای تمرینات عملی.
• بخش ۲: وب‌سرور آپاچی (Apache HTTP Server)
  • نصب و راه‌اندازی آپاچی بر روی سیستم‌عامل‌های لینوکس با پکیج منیجرهای مختلف.
  • ساختار فایل‌های پیکربندی آپاچی (httpd.conf، apache2.conf و فایل‌های شامل در conf-available/sites-available).
  • پیکربندی Virtual Hosts برای میزبانی چندین وب‌سایت بر روی یک سرور.
  • مدیریت ماژول‌های آپاچی (مانند mod_rewrite برای بازنویسی URLها، mod_proxy برای پروکسی، mod_ssl برای SSL).
  • پیاده‌سازی SSL/TLS با استفاده از Let’s Encrypt و Certbot برای امنیت ارتباطات.
  • امنیت‌سازی آپاچی: محدود کردن دسترسی بر اساس IP، احراز هویت (Basic/Digest Auth) و محافظت در برابر حملات.
  • بهینه‌سازی عملکرد آپاچی: تنظیمات MPM (Multi-Processing Modules)، کشینگ و فشرده‌سازی برای بهبود سرعت.
• بخش ۳: وب‌سرور انجین‌اکس (NGINX)
  • نصب و پیکربندی اولیه انجین‌اکس بر روی لینوکس و آشنایی با ساختار دایرکتوری آن.
  • ساختار فایل‌های پیکربندی انجین‌اکس و Server Blocks (معادل Virtual Hosts در آپاچی).
  • سرویس‌دهی محتوای استاتیک با کارایی بالا و تنظیمات کشینگ.
  • استفاده از انجین‌اکس به عنوان Reverse Proxy (پروکسی معکوس) برای اپلیکیشن‌های بک‌اند (مانند Node.js، Python با Gunicorn/uWSGI، PHP-FPM).
  • پیکربندی Load Balancing (توازن بار) برای توزیع ترافیک بین چندین سرور اپلیکیشن با الگوریتم‌های مختلف (Round Robin, Least Connections).
  • پیاده‌سازی SSL/TLS و HTTP/2 در انجین‌اکس برای امنیت و سرعت بیشتر.
  • امنیت‌سازی انجین‌اکس: محدود کردن نرخ درخواست‌ها (Rate Limiting) برای جلوگیری از حملات، فیلترینگ IP و تنظیمات امنیتی دیگر.
  • بهینه‌سازی عملکرد انجین‌اکس: تنظیمات Worker Processes، کشینگ، و فشرده‌سازی Gzip برای حداکثر کارایی.
• بخش ۴: ادغام، مانیتورینگ و عیب‌یابی
  • سناریوهای پیشرفته ادغام آپاچی و انجین‌اکس (مثلاً انجین‌اکس به عنوان Load Balancer/Reverse Proxy و آپاچی به عنوان Application Server در بک‌اند).
  • ابزارهای مانیتورینگ و بررسی لاگ‌ها برای شناسایی و حل مشکلات عملکردی و امنیتی.
  • چالش‌های رایج استقرار و راهکارهای عملی برای مقابله با آن‌ها در محیط‌های تولیدی.
  • استفاده از ابزارهایی مانند certbot برای مدیریت خودکار گواهی‌نامه‌های SSL و تمدید آن‌ها.
  • آشنایی با اصول containerization و نقش وب‌سرورها در محیط‌های داکر.

یکی از نقاط قوت این دوره، تمرکز بر جنبه‌های عملی و ارائه مثال‌های کاربردی است. شما با سناریوهای واقعی مواجه می‌شوید که در محیط‌های تولیدی کاربرد دارند و به شما کمک می‌کنند تا مفاهیم را به صورت ملموس درک کنید. برخی از این نکات و مثال‌ها عبارتند از:

• مثال عملی Virtual Host در آپاچی: نحوه راه‌اندازی سه وب‌سایت مختلف (مثلاً example.com، blog.example.com و api.example.com) بر روی یک سرور آپاچی، هر کدام با دایرکتوری ریشه، فایل‌های لاگ و تنظیمات مجزا. این شامل تعریف بلوک‌های VirtualHost در فایل‌های پیکربندی می‌شود.
• سناریوی Reverse Proxy با NGINX برای Node.js: پیکربندی NGINX برای هدایت درخواست‌ها از پورت‌های 80/443 به یک اپلیکیشن Node.js که روی پورت 3000 اجرا می‌شود. این مثال شامل تنظیمات proxy_pass، مدیریت هدرها (مانند X-Forwarded-For) و مدیریت WebSocketها برای ارتباطات دوطرفه است.
• پیاده‌سازی Load Balancing با NGINX: تنظیم NGINX برای توزیع ترافیک ورودی به دو یا چند سرور بک‌اند آپاچی یا NGINX دیگر با استفاده از روش‌هایی مانند Round Robin (دوره‌ای) یا Least Connections (کمترین ارتباط). این شامل تعریف بلوک upstream و ارزیابی سلامت سرورها (health checks) می‌شود.
• امنیت SSL/TLS با Let’s Encrypt و Auto-renewal: مراحل گام به گام نصب Certbot و صدور گواهی‌نامه SSL رایگان برای دامنه‌های شما، و تنظیم یک کران جاب (cron job) برای تمدید خودکار گواهی‌نامه‌ها قبل از انقضا.
• بهینه‌سازی برای عملکرد بالا: بررسی و اعمال تنظیماتی مانند KeepAlive و MaxRequestWorkers در آپاچی، و worker_processes، worker_connections و client_max_body_size در انجین‌اکس برای بهبود پاسخ‌گویی سرور و مدیریت ترافیک‌های سنگین و جلوگیری از خطاهای حافظه.
• استفاده از لاگ‌ها برای عیب‌یابی پیشرفته: آموزش نحوه تحلیل access.log و error.log در آپاچی و انجین‌اکس برای شناسایی و ریشه‌یابی خطاهای 404 (Not Found)، 500 (Internal Server Error) یا مشکلات دسترسی و مجوزها.

این دوره به شما کمک می‌کند تا با اعتماد به نفس کامل، زیرساخت‌های وب را طراحی، پیاده‌سازی، مدیریت و عیب‌یابی کنید. دانش و مهارت‌هایی که در اینجا کسب می‌کنید، شما را به یک مهندس زیرساخت کارآمد و متخصص وب‌سرور تبدیل خواهد کرد که قادر به ساخت و نگهداری سیستم‌های آنلاین پایدار و پرسرعت است.