سیستم‌های SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) ستون فقرات اتوماسیون صنعتی مدرن هستند. این سیستم‌ها امکان نظارت، کنترل و جمع‌آوری داده‌ها را از فرآیندهای صنعتی در مقیاس وسیع فراهم می‌آورند. از کارخانه‌های تولیدی گرفته تا نیروگاه‌ها، تصفیه‌خانه‌های آب و شبکه‌های توزیع برق، SCADA نقش حیاتی در بهینه‌سازی عملیات، افزایش ایمنی و کاهش هزینه‌ها ایفا می‌کند. با رشد روزافزون صنعت 4.0 و نیاز به سیستم‌های هوشمندتر، تقاضا برای متخصصان SCADA بیش از پیش افزایش یافته است. این دوره جامع، شما را از مبانی SCADA تا طراحی، برنامه‌نویسی و پیاده‌سازی رابط کاربری آن، گام به گام همراهی می‌کند و دانش و مهارت‌های عملی لازم برای ورود به این حوزه جذاب را در اختیار شما قرار می‌دهد.

پس از اتمام این دوره، شما قادر خواهید بود:

• مفاهیم اساسی SCADA، تاریخچه و اجزای کلیدی یک سیستم SCADA را به طور کامل درک کنید.
• با معماری‌های مختلف SCADA و نحوه عملکرد آن‌ها آشنا شوید.
• نحوه جمع‌آوری داده‌ها از سنسورها و دستگاه‌های صنعتی و ارسال آن‌ها به سیستم SCADA را بیاموزید.
• اصول طراحی رابط کاربری انسان و ماشین (HMI) مؤثر و کاربرپسند را فرا بگیرید.
• برنامه‌نویسی و پیکربندی منطق کنترل فرآیندها را با استفاده از نرم‌افزارهای SCADA تجربه کنید.
• نحوه برقراری ارتباط بین SCADA و PLCها (کنترل‌کننده‌های منطقی قابل برنامه‌ریزی) را درک کنید.
• با پروتکل‌های ارتباطی رایج صنعتی مانند Modbus و OPC آشنا شوید و از آن‌ها استفاده کنید.
• سیستم‌های هشدار و مدیریت رویدادها را در SCADA پیاده‌سازی کنید.
• اصول امنیت سایبری در سیستم‌های SCADA و روش‌های حفاظت از آن‌ها را فرا بگیرید.
• گزارش‌گیری و تحلیل داده‌ها را برای بهینه‌سازی عملیات انجام دهید.
• یک پروژه عملی SCADA را از صفر تا صد طراحی و پیاده‌سازی کنید.

این دوره فرصتی بی‌نظیر برای ارتقاء مهارت‌ها و ورود به دنیای پرتقاضای اتوماسیون صنعتی است. از جمله مزایای اصلی شرکت در این دوره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دسترسی به بازار کار گسترده: با مهارت‌های SCADA، در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، تولید، انرژی و حمل و نقل فرصت‌های شغلی فراوانی خواهید یافت.
• یادگیری عملی و پروژه‌محور: تمرکز دوره بر کاربردهای عملی و پروژه‌های واقعی است که به شما کمک می‌کند دانش تئوری را به مهارت‌های اجرایی تبدیل کنید.
• مناسب برای مبتدیان و متخصصان: چه کاملاً با SCADA ناآشنا باشید و چه به دنبال ارتقاء دانش خود باشید، این دوره محتوای مناسبی برای شما دارد.
• درک عمیق از فرآیندهای صنعتی: SCADA به شما دیدی جامع از نحوه کنترل و نظارت بر فرآیندهای پیچیده صنعتی می‌دهد.
• افزایش توانایی حل مسئله: با چالش‌های واقعی روبه‌رو می‌شوید و راه‌حل‌های عملی برای آن‌ها پیدا می‌کنید.
• به‌روزرسانی دانش با فناوری‌های نوین: محتوای دوره مطابق با آخرین استانداردها و فناوری‌های مورد استفاده در صنعت طراحی شده است.

این دوره با رویکرد “از صفر تا صد” طراحی شده است، به این معنی که برای شروع نیاز به دانش قبلی عمیق در زمینه SCADA ندارید. با این حال، داشتن موارد زیر می‌تواند به روند یادگیری شما کمک کند:

• آشنایی اولیه با کامپیوتر: توانایی کار با سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای رایج.
• منطق پایه برنامه‌نویسی (اختیاری): درک مفاهیم ساده برنامه‌نویسی می‌تواند در بخش‌هایی مانند برنامه‌نویسی PLC یا اسکریپت‌نویسی در HMI مفید باشد، اما اجباری نیست.
• اشتیاق به یادگیری: مهم‌ترین پیش‌نیاز، علاقه به اتوماسیون صنعتی و تمایل به یادگیری سیستم‌های کنترل است.
• دسترسی به یک کامپیوتر: برای نصب نرم‌افزارهای شبیه‌ساز و انجام تمرینات عملی.

توجه داشته باشید که تمامی ابزارها و نرم‌افزارهای مورد نیاز برای شبیه‌سازی و تمرین در طول دوره معرفی و نحوه نصب آن‌ها آموزش داده خواهد شد.

این دوره به صورت ماژولار و ساختاریافته طراحی شده تا شما را گام به گام با دنیای SCADA آشنا کند:

• مقدمه‌ای بر SCADA:
  • تعریف SCADA و اهمیت آن در صنعت
  • تاریخچه و تکامل سیستم‌های SCADA
  • مقایسه SCADA با DCS و PLC
  • کاربردهای SCADA در صنایع مختلف
• معماری و اجزای سیستم SCADA:
  • واحدهای RTU و PLC
  • ایستگاه‌های Master و سرورها
  • شبکه‌های ارتباطی صنعتی (BUS, Ethernet)
  • پایگاه داده‌ها و نرم‌افزارهای HMI/SCADA
• جمع‌آوری و پردازش داده‌ها:
  • انواع سنسورها و مبدل‌ها
  • سیستم‌های I/O و ماژول‌های ورودی/خروجی
  • نحوه جمع‌آوری داده‌های آنالوگ و دیجیتال
  • نحوه اتصال فیزیکی و منطقی سنسورها
• طراحی رابط کاربری انسان و ماشین (HMI):
  • اصول طراحی HMI مؤثر و ارگونومیک
  • استفاده از گرافیک‌ها، آیکون‌ها و رنگ‌ها
  • ایجاد صفحات کنترلی و نمایشی
  • انیمیشن‌سازی و نمایش وضعیت فرآیند
• برنامه‌نویسی و منطق کنترل:
  • معرفی محیط برنامه‌نویسی SCADA
  • ایجاد تگ‌ها و متغیرها
  • پیاده‌سازی منطق کنترل با اسکریپت‌ها یا توابع داخلی
  • کنترل پمپ‌ها، موتورها، شیرها و سایر تجهیزات
• ارتباطات صنعتی:
  • پروتکل Modbus (RTU, TCP/IP)
  • پروتکل OPC (DA, UA)
  • تنظیمات شبکه و پیکربندی ارتباطی
  • عیب‌یابی مشکلات ارتباطی
• سیستم‌های هشدار و گزارش‌گیری:
  • تعریف انواع هشدارها (High, Low, Critical)
  • پیکربندی سیستم‌های اعلان هشدار (صوتی، تصویری، ایمیل)
  • طراحی و تولید گزارشات عملیاتی و تاریخی
  • تحلیل داده‌ها برای بهبود عملکرد
• مقدمه‌ای بر امنیت SCADA:
  • چالش‌های امنیتی در سیستم‌های کنترل صنعتی
  • حملات رایج و آسیب‌پذیری‌ها
  • راهکارهای حفاظت و Best Practices
• پروژه‌های عملی و مطالعات موردی:
  • پیاده‌سازی یک سیستم SCADA برای کنترل سطح مخزن
  • شبیه‌سازی یک خط تولید ساده
  • مدیریت مصرف انرژی در یک ساختمان

دانش SCADA نه تنها تئوری، بلکه در عمل ارزش واقعی خود را نشان می‌دهد. این دوره به شما کمک می‌کند تا مثال‌های واقعی و پروژه‌های عملی را درک کرده و حتی خودتان پیاده‌سازی کنید. در اینجا به چند نمونه از کاربردهای عملی که در این دوره به آن‌ها پرداخته می‌شود، اشاره می‌کنیم:

• سیستم کنترل تصفیه‌خانه آب: تصور کنید یک تصفیه‌خانه آب دارید که باید سطح آب مخازن، دبی پمپ‌ها و میزان کلر تزریقی را کنترل کنید. با SCADA می‌توانید تمام این پارامترها را از یک اتاق کنترل مرکزی مشاهده، تنظیم و گزارش‌گیری کنید. در این دوره، شما یاد می‌گیرید چگونه یک HMI بصری برای نمایش وضعیت مخازن و دکمه‌هایی برای کنترل پمپ‌ها طراحی کنید.
• نظارت بر خط تولید در کارخانه: در یک کارخانه تولیدی، SCADA می‌تواند مسئول نظارت بر سرعت نوار نقاله، دمای کوره‌ها و شمارش محصولات باشد. اگر دمای کوره از حد مجاز فراتر رود، سیستم SCADA فوراً یک هشدار تولید می‌کند. شما در این دوره یاد می‌گیرید چگونه سنسورهای دما را به سیستم متصل کرده و قوانین هشدار را تعریف کنید.
• مدیریت انرژی در ساختمان‌های هوشمند: SCADA می‌تواند برای نظارت بر مصرف انرژی در یک ساختمان بزرگ استفاده شود. داده‌های مصرف برق، گاز و آب جمع‌آوری و تحلیل می‌شوند تا نقاط هدررفت انرژی شناسایی و بهینه‌سازی شوند. شما قادر خواهید بود داشبوردهای مدیریتی برای نمایش لحظه‌ای مصرف انرژی و نمودارهای روند طراحی کنید.

این مثال‌ها تنها گوشه‌ای از توانمندی‌های SCADA را نشان می‌دهند. با اتمام این دوره، شما آمادگی لازم برای مواجهه با چالش‌های واقعی در صنعت و ارائه راه‌حل‌های مبتنی بر SCADA را خواهید داشت.

دوره “آموزش SCADA از صفر تا صد: طراحی، برنامه‌نویسی و رابط کاربری” یک راهنمای کامل برای هر کسی است که مایل به ورود یا پیشرفت در حوزه اتوماسیون صنعتی و سیستم‌های کنترل است. با پوشش جامع تمامی جنبه‌های SCADA، از مبانی نظری گرفته تا پیاده‌سازی‌های عملی و کاربردهای صنعتی، این دوره شما را به یک متخصص SCADA تبدیل خواهد کرد.

اگر به دنبال شغلی پرتقاضا و هیجان‌انگیز در دنیای صنعت هستید و می‌خواهید نقشی کلیدی در بهینه‌سازی و هوشمندسازی فرآیندهای تولیدی ایفا کنید، این دوره بهترین سرمایه‌گذاری برای آینده شماست. فرصت را از دست ندهید و امروز گام اول را برای تبدیل شدن به یک متخصص SCADA بردارید.