این دوره جامع، با بیش از ۱۲ ساعت محتوای ویدیویی و فایل‌های تمرین عملی، شما را از یک مبتدی مطلق در اسکریپت‌نویسی شل بش به یک متخصص کارآمد تبدیل می‌کند. محتوای دوره به گونه‌ای طراحی شده که با ارائه مثال‌های ملموس و قابل اجرا، یادگیری را برای شما آسان و لذت‌بخش کند. تمرکز اصلی بر یادگیری از طریق انجام دادن است، بنابراین شما بلافاصله پس از هر درس، مفاهیم را در سناریوهای واقعی به کار خواهید برد.

این آموزش نه تنها اصول اسکریپت‌نویسی را پوشش می‌دهد، بلکه به جزئیات پیشرفته‌تر مانند عبارات منظم (Regular Expressions)، مدیریت سیگنال‌ها (Signal Handling) و دیباگینگ اسکریپت‌ها نیز می‌پردازد. این رویکرد اطمینان می‌دهد که شما پس از اتمام دوره، قادر به نوشتن اسکریپت‌های پیچیده، قابل اعتماد و کارآمد برای انواع نیازهای سیستمی و مدیریتی خواهید بود.

پس از اتمام این دوره، شما قادر خواهید بود:

• مبانی اسکریپت‌نویسی شل بش را از صفر تا صد فرا گرفته و درک عمیقی از نحوه عملکرد آن داشته باشید.
• از متغیرها، عملگرها، شرطی‌ها (if/else, case) و حلقه‌ها (for, while, until) به طور موثر در اسکریپت‌های خود استفاده کنید.
• توابع (Functions) سفارشی بنویسید و آن‌ها را برای قابلیت استفاده مجدد و سازماندهی بهتر کد به کار برید.
• ورودی و خروجی را تغییر مسیر (Redirection) داده و از پایپ‌ها (Pipes) برای اتصال دستورات استفاده کنید.
• با فایل‌ها و دایرکتوری‌ها به صورت برنامه‌نویسی‌شده تعامل داشته باشید، از جمله ایجاد، حذف، کپی و جستجو.
• با استفاده از عبارات منظم، جستجوهای پیشرفته و دستکاری متن را انجام دهید.
• مدیریت خطا (Error Handling) را در اسکریپت‌های خود پیاده‌سازی کنید تا در مواجهه با مشکلات به درستی رفتار کنند.
• تکنیک‌های دیباگینگ (Debugging) را برای یافتن و رفع اشکالات در اسکریپت‌های خود به کار ببرید.
• وظایف روزمره و تکراری را با نوشتن اسکریپت‌های خودکار، به صورت کامل اتوماتیک کنید.
• اسکریپت‌های پیچیده و قدرتمند برای بک‌آپ‌گیری، مانیتورینگ سیستم، مدیریت لاگ‌ها و موارد دیگر توسعه دهید.
• برای موقعیت‌های شغلی در حوزه‌های DevOps، مدیریت سیستم و پشتیبانی لینوکس آماده شوید.

این دوره نه تنها به شما دانش اسکریپت‌نویسی می‌دهد، بلکه مجموعه‌ای از مزایای کلیدی را برای شما به ارمغان می‌آورد:

• افزایش بهره‌وری: با اتوماسیون وظایف تکراری، زمان خود را آزاد کرده و بر روی کارهای مهم‌تر تمرکز کنید.
• تقویت مهارت‌های شغلی: اسکریپت‌نویسی بش یکی از محبوب‌ترین مهارت‌ها در بازار کار IT است که در نقش‌هایی مانند مهندس DevOps، مدیر سیستم، مهندس نرم‌افزار و کارشناس امنیت بسیار مورد تقاضا است.
• درک عمیق‌تر لینوکس: با نوشتن اسکریپت‌ها، درک شما از نحوه عملکرد داخلی سیستم عامل لینوکس به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
• قابلیت حل مسائل: توانایی شما در نوشتن راه‌حل‌های سفارشی برای مشکلات منحصر به فرد سیستم، تقویت می‌شود.
• ایجاد ابزارهای شخصی: می‌توانید ابزارهای کوچک و کاربردی خود را برای رفع نیازهای خاص خود یا تیمتان بسازید.
• آمادگی برای چالش‌های واقعی: با مثال‌های عملی و پروژه‌های پایان دوره، به خوبی برای مواجهه با چالش‌های دنیای واقعی آماده خواهید شد.

برای بهره‌مندی حداکثری از این دوره، داشتن پیش‌نیازهای زیر توصیه می‌شود:

• آشنایی اولیه با دستورات لینوکس: توانایی استفاده از ترمینال برای ناوبری در دایرکتوری‌ها، ایجاد و حذف فایل‌ها و دایرکتوری‌ها.
• نصب یک محیط لینوکس: می‌توانید از یک ماشین مجازی (VMware/VirtualBox)، WSL (Windows Subsystem for Linux) یا حتی یک سیستم عامل لینوکس بومی استفاده کنید.
• آشنایی با یک ویرایشگر متن: مانند Vim, Nano, VS Code یا هر ویرایشگر کد دیگری.
• اشتیاق به یادگیری: تمایل به کاوش و حل مسائل. هیچ تجربه قبلی در برنامه‌نویسی مورد نیاز نیست.

این دوره شامل سرفصل‌های جامع و کاملی است که به ترتیب منطقی و کاربردی ارائه شده‌اند:

• مقدمه‌ای بر شل بش و اسکریپت‌نویسی: آشنایی با محیط شل، تاریخچه بش، و اولین اسکریپت “Hello World”.
• مبانی و سینتکس: ساختار یک اسکریپت بش، کامنت‌ها، و نحوه اجرای اسکریپت‌ها.
• متغیرها و عملگرها: تعریف و استفاده از متغیرها، انواع متغیرها (محلی، سراسری)، و عملگرهای حسابی، مقایسه‌ای و منطقی.
• شرطی‌ها (Conditional Statements): دستورات if-else، elif، و case برای تصمیم‌گیری در اسکریپت‌ها.
• حلقه‌ها (Loops): استفاده از for، while و until برای اجرای مکرر دستورات.
• توابع (Functions): تعریف و فراخوانی توابع، ارسال آرگومان‌ها به توابع و بازگرداندن مقادیر.
• ورودی/خروجی و پایپ‌ها: تغییر مسیر ورودی/خروجی (>, <, >>) و استفاده از پایپ (|) برای اتصال دستورات.
• کار با فایل‌ها و دایرکتوری‌ها: اسکریپت‌نویسی برای عملیات فایل سیستمی، بررسی وجود فایل/دایرکتوری و مجوزها.
• مدیریت خطا و دیباگینگ: استفاده از دستورات set -e, set -x، و تکنیک‌های دیباگینگ برای یافتن مشکلات.
• عبارات منظم (Regular Expressions): کار با grep، sed و awk برای جستجو و دستکاری پیشرفته متن.
• اسکریپت‌نویسی پیشرفته: آرایه‌ها، پردازش سیگنال‌ها، اسکریپت‌نویسی تعاملی و مدیریت فرآیندها.
• مثال‌های عملی و پروژه‌های واقعی: توسعه اسکریپت‌هایی برای بک‌آپ‌گیری، مانیتورینگ، مدیریت لاگ‌ها، و اتوماسیون وظایف شبکه.

اسکریپت‌نویسی شل بش فراتر از یک زبان برنامه‌نویسی صرف است؛ این یک ابزار قدرتمند برای تعامل مستقیم و کارآمد با سیستم عامل لینوکس است. با تسلط بر بش، شما می‌توانید وظایفی را که به صورت دستی زمان‌بر و مستعد خطا هستند، به سرعت و به طور قابل اعتماد اتوماتیک کنید.

به عنوان مثال، فرض کنید نیاز دارید هر شب از یک دایرکتوری خاص بک‌آپ بگیرید و آن را به یک سرور راه دور منتقل کنید. بدون اسکریپت‌نویسی، باید هر شب این کار را به صورت دستی انجام دهید. اما با یک اسکریپت بش ساده، می‌توانید این فرآیند را کاملاً خودکار کنید:

        
#!/bin/bash

# Define source and destination
SOURCE_DIR="/var/www/html"
DEST_DIR="/mnt/backup/web_data"
TIMESTAMP=$(date +"%Y%m%d_%H%M%S")
BACKUP_FILE="${DEST_DIR}/web_backup_${TIMESTAMP}.tar.gz"
LOG_FILE="/var/log/web_backup.log"

echo "--- Starting backup at $(date) ---" | tee -a "$LOG_FILE"

# Create destination directory if it doesn't exist
mkdir -p "$DEST_DIR" &>> "$LOG_FILE"

# Create a compressed archive of the source directory
tar -czvf "$BACKUP_FILE" "$SOURCE_DIR" &>> "$LOG_FILE"

if [ $? -eq 0 ]; then
    echo "Backup successful: $BACKUP_FILE" | tee -a "$LOG_FILE"
    # Optional: Delete old backups (e.g., older than 7 days)
    find "$DEST_DIR" -name "web_backup_*.tar.gz" -mtime +7 -delete &>> "$LOG_FILE"
    echo "Old backups cleaned up." | tee -a "$LOG_FILE"
else
    echo "ERROR: Backup failed!" | tee -a "$LOG_FILE"
fi

echo "--- Backup finished at $(date) ---" | tee -a "$LOG_FILE"
        
    

این تنها یک نمونه ساده است. شما می‌توانید اسکریپت‌هایی برای مانیتورینگ مصرف دیسک، بررسی وضعیت سرویس‌ها، تحلیل فایل‌های لاگ، مدیریت کاربران و بسیاری وظایف دیگر بنویسید. این قابلیت‌ها به شما اجازه می‌دهند که به جای انجام کارهای تکراری و خسته‌کننده، وقت خود را به حل مسائل پیچیده‌تر و نوآوری اختصاص دهید.