گتسبی‌جی‌اس (GatsbyJS) یک فریم‌ورک قدرتمند و مدرن برای ساخت وب‌سایت‌های ایستا است که بر پایه React و GraphQL بنا شده. این ابزار به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا با بهره‌گیری از مزایای اکوسیستم React، وب‌سایت‌هایی با عملکرد فوق‌العاده سریع، امنیت بالا و تجربه کاربری بی‌نظیر ایجاد کنند. وب‌سایت‌های ایستا به دلیل عدم نیاز به پردازش در سمت سرور در زمان درخواست، بارگذاری بسیار سریعی دارند و در برابر حملات سایبری مقاوم‌تر هستند. این دوره آموزشی جامع، شما را با تمام جنبه‌های گتسبی‌جی‌اس آشنا می‌کند و به شما کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای ساخت وب‌سایت‌های ایستا و پیشرفته را کسب کنید.

با یادگیری گتسبی‌جی‌اس، شما نه تنها در حال تسلط بر یک ابزار پیشرفته هستید، بلکه به سوی معماری‌های مدرن وب گام برمی‌دارید که آینده توسعه وب را شکل می‌دهند. این دوره برای توسعه‌دهندگانی طراحی شده است که به دنبال بهبود عملکرد وب‌سایت‌های خود، کاهش زمان بارگذاری و ارائه محتوای سریع‌تر به کاربران هستند. این مهارت‌ها شما را در بازار کار رقابتی امروز متمایز خواهند کرد و به شما امکان می‌دهند تا پروژه‌های وب با کیفیت بالا و مقیاس‌پذیر را با اطمینان خاطر پیاده‌سازی کنید.

این دوره جامع، شما را با تمام جنبه‌های ساخت سایت‌های ایستا با گتسبی‌جی‌اس آشنا می‌کند. پس از اتمام دوره، شما قادر خواهید بود:

• آشنایی با مفاهیم اصلی گتسبی‌جی‌اس: نحوه راه‌اندازی یک پروژه جدید، ساختار فایل‌ها و پیکربندی اولیه آن را به طور کامل درک خواهید کرد. این شامل درک چگونگی عملکرد فایل‌های اصلی و اهمیت هر یک در ساختار کلی پروژه است.
• کار با داده‌ها از منابع مختلف: یادگیری چگونگی واکشی و مدیریت داده‌ها از فایل‌های Markdown (برای ساخت وبلاگ‌ها)، APIهای خارجی (مانند شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های شخص ثالث، یا پایگاه داده‌های خارجی) و سیستم‌های مدیریت محتوای بدون سر (Headless CMS) مانند Contentful یا Strapi. شما قادر خواهید بود داده‌ها را از هر منبعی به سایت خود متصل کنید.
• تسلط بر GraphQL: استفاده از GraphQL برای کوئری‌نویسی و استخراج داده‌های مورد نیاز از منابع مختلف به شیوه‌ای کارآمد و دقیق. شما با نحوه طراحی کوئری‌های بهینه و استفاده از GraphiQL برای کاوش شمای داده‌های خود آشنا خواهید شد.
• ساخت کامپوننت‌های React: یکپارچه‌سازی کامپوننت‌های React برای ساخت بخش‌های مختلف وب‌سایت و طراحی رابط کاربری تعاملی و پویا. این شامل سازماندهی کامپوننت‌ها، مدیریت وضعیت و پراپ‌ها در یک پروژه گتسبی‌جی‌اس است.
• بهینه‌سازی تصاویر: استفاده از قابلیت‌های پیشرفته گتسبی‌جی‌اس برای بهینه‌سازی خودکار تصاویر، کاهش حجم فایل‌ها، تبدیل فرمت‌ها (مانند WebP) و ایجاد نسخه‌های واکنش‌گرا برای دستگاه‌های مختلف، که به بهبود چشمگیر سرعت بارگذاری وب‌سایت منجر می‌شود.
• کار با اکوسیستم پلاگین‌ها: بهره‌گیری از پلاگین‌های قدرتمند گتسبی‌جی‌اس برای افزودن قابلیت‌های جدید مانند پشتیبانی از SASS، افزودن گوگل آنالیتیکس، بهینه‌سازی SEO، و بسیاری امکانات دیگر که توسط جامعه بزرگ توسعه‌دهندگان گتسبی‌جی‌اس ارائه شده‌اند.
• پیاده‌سازی و استقرار پروژه‌ها: یادگیری روش‌های مختلف ساخت (Build) و استقرار (Deployment) وب‌سایت‌های گتسبی‌جی‌اس بر روی سرویس‌های میزبانی مدرن مانند Netlify, Vercel یا GitHub Pages، به صورت خودکار و با استفاده از CI/CD.
• بهینه‌سازی عملکرد وب‌سایت: آشنایی با تکنیک‌های پیشرفته برای بهبود سرعت بارگذاری، کاهش زمان تا اولین بایت (TTFB)، بهینه‌سازی مسیر رندرینگ و افزایش امتیازهای Core Web Vitals که برای تجربه کاربری و SEO حیاتی هستند.
• ملاحظات سئو (SEO): پیاده‌سازی بهترین شیوه‌های سئو (مانند استفاده از متا تگ‌ها، داده‌های ساختاریافته، و نقشه‌های سایت) برای بهبود دیده‌شدن وب‌سایت در موتورهای جستجو و جذب ترافیک بیشتر.
• تولید صفحات پویا از داده‌ها: ساخت صفحات متعدد و پویا به صورت خودکار بر اساس داده‌های واکشی شده (مثلاً صفحات وبلاگ برای هر پست، صفحات محصول برای هر آیتم، یا صفحات پروفایل برای هر کاربر) با استفاده از APIهای گتسبی‌جی‌اس.

یادگیری گتسبی‌جی‌اس، علاوه بر افزودن یک مهارت ارزشمند به مجموعه توانایی‌های شما، مزایای متعددی را به همراه دارد که آن را به یک انتخاب عالی برای توسعه‌دهندگان مدرن وب تبدیل می‌کند:

• عملکرد و سرعت بی‌نظیر: وب‌سایت‌های ساخته شده با گتسبی‌جی‌اس به دلیل ماهیت ایستا، بهینه‌سازی‌های خودکار (مانند بهینه‌سازی تصاویر و پیش‌بارگذاری لینک‌ها) و استفاده از شبکه‌های تحویل محتوا (CDN)، فوق‌العاده سریع هستند. این سرعت بالا منجر به تجربه کاربری بهتر، نرخ پرش کمتر و بهبود رتبه‌بندی در موتورهای جستجو می‌شود.
• امنیت بالا: از آنجا که سایت‌های ایستا فاقد پایگاه داده و منطق سمت سرور برای پردازش درخواست‌ها هستند (محتوا در زمان بیلد تولید می‌شود)، آسیب‌پذیری‌های امنیتی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و سایت‌ها در برابر حملات رایج بسیار مقاوم‌ترند.
• دوستانه با SEO: سرعت بالای وب‌سایت، کد بهینه و ساختار مناسب آن برای موتورهای جستجو، به بهبود رتبه‌بندی سایت شما در نتایج جستجو کمک شایانی می‌کند. گتسبی‌جی‌اس به طور خودکار بهینه‌سازی‌های لازم را برای SEO انجام می‌دهد.
• تجربه توسعه‌دهنده عالی: گتسبی‌جی‌اس با ترکیب React و GraphQL، یک محیط توسعه لذت‌بخش و کارآمد را فراهم می‌کند. استفاده از JSX برای نوشتن UI، GraphQL برای مدیریت داده‌ها و هات ریلودینگ (Hot Reloading) در زمان توسعه، به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد کد تمیزتر و قابل نگهداری‌تری بنویسند و بهره‌وری بالایی داشته باشند.
• میزبانی مقرون‌به‌صرفه و مقیاس‌پذیر: وب‌سایت‌های ایستا را می‌توان به راحتی بر روی CDNها و سرویس‌های میزبانی ابری مانند Netlify یا Vercel میزبانی کرد که هم ارزان‌تر هستند و هم مقیاس‌پذیری بالایی دارند؛ این به معنای توانایی تحمل حجم بالای ترافیک بدون افزایش چشمگیر هزینه است.
• آمادگی برای آینده وب: با تسلط بر گتسبی‌جی‌اس، شما با مفاهیم و ابزارهای مدرن وب مانند معماری JAMstack و Headless CMS آشنا می‌شوید که در حال شکل‌دهی به آینده توسعه وب هستند و تقاضا برای این مهارت‌ها رو به افزایش است.
• دسترسی به جامعه بزرگ: گتسبی‌جی‌اس دارای یک جامعه توسعه‌دهنده فعال و رو به رشد است که منابع آموزشی، پلاگین‌ها و پشتیبانی فراوانی را ارائه می‌دهد. این جامعه فعال یک مزیت بزرگ برای حل مشکلات و یافتن راهکارهای جدید است.

برای بهره‌برداری حداکثری از این دوره آموزشی و درک بهتر مفاهیم، داشتن پیش‌نیازهای زیر توصیه می‌شود:

• آشنایی با مبانی توسعه وب: درک اولیه از HTML و CSS ضروری است. شما باید قادر به ساخت صفحات وب ساده با این دو زبان باشید.
• دانش خوب از JavaScript: تسلط بر جاوااسکریپت، به ویژه ویژگی‌های ES6 و جدیدتر (مانند Arrow Functions, Destructuring, Promises, Async/Await)، برای کار با منطق برنامه‌نویسی سایت‌ها و تعامل با داده‌ها حیاتی است.
• آشنایی با React: درک مفاهیم اساسی React شامل کامپوننت‌ها، پراپ‌ها، وضعیت (state)، و هوک‌ها (Hooks) به شما کمک می‌کند تا ساختار پروژه‌های گتسبی‌جی‌اس را بهتر درک کنید و به راحتی با کامپوننت‌ها کار کنید.
• کار با خط فرمان (Command Line): آشنایی با دستورات پایه خط فرمان برای نصب پکیج‌ها، اجرای دستورات گتسبی‌جی‌اس، و مدیریت پروژه مورد نیاز خواهد بود.

این دوره آموزشی به صورت گام به گام و در بخش‌های منطقی طراحی شده است تا شما را از مفاهیم پایه تا ساخت پروژه‌های پیشرفته با گتسبی‌جی‌اس هدایت کند:

• بخش ۱: آشنایی با گتسبی‌جی‌اس و راه‌اندازی پروژه
  • معرفی گتسبی‌جی‌اس و جایگاه آن در اکوسیستم توسعه وب مدرن و مقایسه آن با سایر ابزارها.
  • مقایسه سایت‌های ایستا با CMSهای سنتی (مانند وردپرس) و بررسی مزایا و معایب هر یک.
  • راه‌اندازی اولین پروژه گتسبی‌جی‌اس با استفاده از Gatsby CLI و بررسی ساختار دایرکتوری‌ها و فایل‌های اصلی.
  • اجرای سرور توسعه و مشاهده تغییرات به صورت زنده (Hot Reloading).
• بخش ۲: کار با داده‌ها و GraphQL
  • مقدمه‌ای بر GraphQL، فلسفه پشت آن، و نحوه استفاده گتسبی‌جی‌اس از آن برای مدیریت داده‌ها.
  • نحوه واکشی داده‌ها از فایل‌های Markdown (مثال: ساخت وبلاگ با پست‌های Markdown و تولید صفحات برای هر پست).
  • ادغام داده‌ها از APIهای خارجی (مثال: نمایش اطلاعات آب و هوا، لیست محصولات از یک فروشگاه آنلاین یا فید شبکه‌های اجتماعی).
  • استفاده از GraphiQL (محیط توسعه GraphQL) برای کاوش و تست کوئری‌های GraphQL و درک شمای داده‌ها.
• بخش ۳: ساخت صفحات و چیدمان‌ها (Layouts)
  • تولید خودکار صفحات از طریق سیستم فایل در دایرکتوری src/pages و قوانین نام‌گذاری.
  • ساخت صفحات به صورت برنامه‌نویسی (Programmatic Page Creation) برای محتوای پویا و بدون محدودیت (مثال: ایجاد صفحات جداگانه برای هزاران پست وبلاگ یا محصول).
  • طراحی چیدمان‌های قابل استفاده مجدد (Layouts) برای بخش‌های مختلف سایت (مثال: هدر، فوتر، نوبار مشترک در تمام صفحات).
  • مدیریت لینک‌دهی داخلی و خارجی در گتسبی‌جی‌اس با استفاده از کامپوننت Link و تگ‌های .
• بخش ۴: بهینه‌سازی تصاویر و دارایی‌ها
  • معرفی کامپوننت قدرتمند Gatsby Image و مزایای آن در بهینه‌سازی و سرعت بخشیدن به بارگذاری تصاویر.
  • ساخت تصاویر واکنش‌گرا و بهینه‌شده برای دستگاه‌های مختلف (موبایل، تبلت، دسکتاپ).
  • اعمال بارگذاری تنبل (Lazy Loading) برای تصاویر جهت افزایش محسوس سرعت بارگذاری اولیه صفحات.
  • مدیریت و بهینه‌سازی سایر دارایی‌های استاتیک (مانند فونت‌ها، فایل‌های SVG، آیکون‌ها و ویدئوها).
• بخش ۵: اکوسیستم پلاگین‌ها و پیکربندی پیشرفته
  • کاوش در مخزن پلاگین‌های گتسبی‌جی‌اس و انتخاب پلاگین‌های مناسب برای نیازهای پروژه.
  • نصب و پیکربندی پلاگین‌های پرکاربرد (مثال: پلاگین‌های SEO، آنالیتیکس، پشتیبانی از SASS یا styled-components، پلاگین‌های منبع داده).
  • تنظیمات پیشرفته Webpack و Babel در صورت نیاز به سفارشی‌سازی بیشتر فرآیند بیلد.
  • مدیریت متغیرهای محیطی برای تنظیمات مختلف (مثال: کلیدهای API، URLهای سرویس‌ها) در محیط توسعه و تولید.
• بخش ۶: استقرار و بهینه‌سازی عملکرد
  • فرآیند ساخت نسخه نهایی (Production Build) وب‌سایت و تولید فایل‌های ایستا برای استقرار.
  • روش‌های استقرار وب‌سایت‌های گتسبی‌جی‌اس بر روی پلتفرم‌های ابری مانند Netlify, Vercel و GitHub Pages با استفاده از CI/CD.
  • بررسی بهترین شیوه‌های بهینه‌سازی عملکرد (Performance Best Practices) در گتسبی‌جی‌اس برای دستیابی به بالاترین سرعت.
  • استفاده از ابزارهایی مانند Lighthouse برای ارزیابی و بهبود عملکرد وب‌سایت و رفع مشکلات احتمالی.
• بخش ۷: ادغام با Headless CMS (پیشرفته)
  • مقدمه‌ای بر Headless CMS و مزایای آن در کنار گتسبی‌جی‌اس برای مدیریت محتوای پویا.
  • اتصال و واکشی داده‌ها از Headless CMSهای محبوب مانند Contentful، Strapi، Sanity یا DatoCMS.
  • پیاده‌سازی وب‌هوک‌ها (Webhooks) برای بازسازی خودکار سایت (Automated Rebuilds) هنگام تغییر محتوا در Headless CMS، به منظور به‌روزرسانی سریع.